وارث به رابطه ای گفته می شود که میان شخص متوفی و خویشان او وجود دارد و سبب می شود که بازماندگان شخص بعد از فوت وی از او ارث ببرند؛ به همین دلیل، باید نوعی از رابطه خویشاوندی میان اشخاص وجود داشته باشد تا رابطه توارث به وجود بیاید.
به طور کلی، ارث به خویشاوندان نسبی و خویشاوندان سببی شخص تعلق خواهد گفت، اما سوال مهمی که ممکن است مطرح شود آن است که آیا فرزند نامشروع نیز ارث می برد؟
وضعیت ارث فرزند ولد الزنا یا زنا زاده چیست؟
آیا فرزند نامشروع نیز مانند فرزندان مشروع با والدین و خویشاوندان خود رابطه توارث خواهد داشت؟
برای پاسخ به این سوال، در این مقاله به بررسی ارث فرزند نامشروع و شرایط ارث بردن فرزند نامشروع خواهیم پرداخت.
ارث فرزند نامشروع
با عنایت به احکام فقهی و قانون، یکی از موانع ارث بردن، ولادت از زنا می باشد.
بر اساس ماده ۸۸۴ قانون مدنی،" ولدالزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی برد ".
همانگونه که از این ماده مشخص می شود، فرزندی که متولد از زنای میان زن و مردی باشد، نمی تواند از پدر و مادر خود و سایر خویشاوندان خود ارثی ببرد.
محرومیت فرزند نامشروع از ارث به دلیل آن است که عمل زنا مانع ایجاد شدن نَسَب قانونی و مشروع است.
شرایط ارث بردن فرزند نامشروع
همانگونه که گفته شد، ارث فرزند نامشروع به او تعلق نخواهد گرفت، اما در ادامه ماده ۸۸۴ قانون مدنی، شرایطی پیش بینی شده است که در صورت وجود داشتن آنها، فرزند زنازاده هم می تواند ارث ببرد.
بر اساس این ماده: "ولدالزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی برد؛ لکن اگر حرمت رابطه ای که طفل ثمره آن است نسبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد، طفل فقط از یک طرف و اقوام او ارث می برد و بالعکس".
بر این اساس، شرایط ارث بردن فرزند نامشروع عبارت است از اینکه:
در صورتی که مرتکب فعل زنا هنگام ارتکاب آن در اشتباه باشد و نداند عمل ارتکابی نسبت به او ممنوع است، زنا واقع نمی شود و در این صورت، طفل متولد از این رابطه، "ولد به شبهه" نامیده می شود.
در چنین حالتی، فرزند با شخصی که در شبهه یا اشتباه بوده است، نسب قانونی خواهد داشت و از او ارث می برد.
اگر هم هر دوی زن و مرد در شبهه باشند، عمل انجام شده نسبت به هیچکدام از آنها زنا نیست و طفل متولد شده، دارای نسب قانونی با هر دوی آنها خواهد بود.
