از لحاظ شرع و قانون، زن و مردی که قصد رابطه جنسی با هم را دارند، باید علقه زوجیت بین آن‌ها وجود داشته باشد. حال تصور کنید که با توجه به عدم رابطه زوجیت بین زن و مرد، بین آن‌ها نزدیکی و رابطه جنسی دخول صورت گرفته باشد که به این عمل در اصطلاح زنا گفته می‌شود. عمل نامشروع زنا اکیدا در شرع نهی شده است و در قانون به عنوان رفتاری مجرمانه شناخته شده است.
زنا به عنوان یکی از جرائم حدی، شدیدترین نوع مجازات برای این عمل ناپسند و خلاف عفت و اخلاق حسنه، در نظر گرفته شده است و در صورت وجود شرایط قانونی، حکم اعدام برای طرفین صادر می‌شود.
برای اثبات زنا می‌توان از شیوه‌های مختلفی مانند اقرار، شهادت و علم قاضی استفاده کرد. زانی یا زانیه می‌توانند نسبت به انجام رابطه جنسی بین خود اقرار کنند که همین موضوع می‌تواند در ثابت شدن عمل مجرمانه زنا کافی باشد.
در صورتی که شاهدانی در زمان انجام دخول و یا رابطه جنسی بین زن و مرد، در صحنه وقوع جرم حاضر بوده‌اند به نحوی که تعداد آن‌ها چهار مرد و یا سه مرد و دو زن باشد، از دیگر راه های اثبات زنا است.
علاوه بر این که علم قاضی نیز به عنوان روش قانونی جهت اثبات جرم زنا به کار گرفته می‌شود. قاضی با شواهد و قرائن موجود به ارتکاب جرم زنا پی میبرد و در این صورت می‌توان گفت که وقوع زنا انجام شده است.
مجرد یا متاهل بودن طرفین تاثیری در رد اتهام جرم زنا ندارد و مرد یا زن می‌توانند هر کدامشان متاهل بوده و همسر دیگری داشته باشند ولی به جهت آن که عقد ازدواجی اعم از دائم یا موقت بین آن‌ها صورت نگرفته است، در صورت نزدیکی با یکدیگر، مرتکب جرم زنا شده‌اند و ضروری که حد زنا برای آن‌ها جاری شود.
نحوه اثبات زنا بسیار اهمیت دارد و در صورتی که افرادی خلاف واقع ارتکاب این جرم را به زن یا مرد نسبت دهند، می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را برای آن‌ها به همراه داشته باشد.
در این مقاله قصد داریم که به نحوه اثبات کردن زنا و شیوه‌های قانونی در رابطه با این موضوع به کمک وکیل دادگستری بپردازیم. زیرا برای موضوع زنا برای خیلی از افراد جالب و جالب است و دانستن راه و روش‌هایی که می‌توان از طریق آن برای اثبات زنا اقدام نمود، حائز اهمیت است.
زنا چیست؟
پیش از آن که به بررسی راه‌های اثبات زنا بپردازیم، بهتر است که در ابتدای امر با جرم زنا آشنا شویم. در قانون برای هریک از جرائم بسته به نوع ارتکاب جرم و مجازات تعیین شده، دسته بندی مشخصی در نظر گرفته شده است.
زنا به عملی گفته می‌شود که زن و مرد، بدون آن که رابطه زوجیت بین آن‌ها برقرار شده و با توجه به اینکه نسبت به هم نامحرم هستند، با هم نزدیکی یا رابطه جنسی یا دخول کنند.
زنا یک عمل مجرمانه است و مجازات آن در شرع و قرآن کریم بیان شده است. در این صورت مجازات جرم زنا حدی بوده و طبق همان شرایط و ترتیب تعیین شده، اجرا می‌شود.
بر اساس ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی، زنا عبارت است از جماع زن و مردی که علقه زوجیت بین آن‌ها نبوده و از موارد وطی به شبه نیز نباشد. همچنین در ادامه نیز جماع به این شکل تعریف شده است که دخول اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در قبل یا دبر زن محقق می‌شود.
تحقق جرم زنا مانند سایر جرائم، یک سری شرایط دارد که از جمله مهم‌ترین این شرایط، نبود رابطه زن و شوهری بین طرفین است. طبیعتا زن و مردی که با هم ازدواج کرده اند حتی به صورت صیغه، برقراری رابطه جنسی بین آن‌ها تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند تحت عنوان مجرمانه زنا باشد.
از دیگر شرایط تحقق جرم زنا این است که عمل دخول صورت گرفته باشد. نکته بسیار مهم و ضروری وجود دارد و آن این است که بین زنا و رابطه نامشروع تفاوت زیادی وجود دارد و در صورتی که زن و مرد که علقه زوجیت بین آن‌ها نیست، اقدام به روابط غیر جنسی مانند در آغوش گرفتن هم کنند و عمل دخول بین آن‌ها انجام نشود، نمی‌توان گفت که جرم زنا ارتکاب یافته است.
در محقق شدن جرم زنا حتما باید این موضوع ثابت شود که اندام های جنسی زن و مرد با هم تماس داشته و به نحوی رابطه دخول بین آن‌ها انجام گرفته است. همچنین شرط دیگری که برای جرم زنا در نظر گرفته می‌شود، این است که زن و مرد هر دو، بالغ باشند.
جرم زنا انواع و اقسام مختلفی دارد و از این رو مجازات این جرم بسته به شیوه ارتکابی آن متفاوت است. اما موضوعی که ممکن است ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرده باشد، نحوه اثبات جرم زنا است و به نحوی که افرادی ادعای رابطه زنا بین زن و مردی را دارند، از طریق چه روش‌هایی می‌توانند ادعای خود را اثبات کنند. در بخش بعدی به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
راه و روش‌های اثبات زنا
به طور کلی روش‌هایی که برای اثبات جرم زنا مورد استفاده قرار می‌گیرد، برای همه انواع زنا یکسان بوده و تفاوتی در این زمینه وجود ندارد. از آن جهت که شیوه اثبات کردن زنا مهم است، نباید از هر روشی برای ثابت کردن آن اقدام نمود.
عدم توانایی در اثبات جرم زنا می‌تواند برای فرد مدعی تبعات جبران ناپذیری داشته باشد و در این صورت لازم است که ثابت کردن وقوع این جرم از طریق راه‌هایی که در قانون بیان شده صورت گیرد.
زنا کار در حالت کلی هم مرد و هم زن می‌باشد و در اصطلاح زانی و زانیه گفته می‌شود. عمل مجرمانه زنا در اغلب مواقع، با رضایت طرفین صورت گرفته و در این صورت حکم زنا برای زن و مرد اجرا می‌شود ولی در مواردی که زنا به عنف است، زناکار تنها مرد بوده که مجازات جرم زنا تنها برای او لحاظ می‌شود.
اثبات جرم زنا با توجه به ماهیت جرم و نوع مجازات تعیین شده برای آن و حتی در مواردی نیز اعمال مجازات اعدام وجود دارد، روش‌های اثبات وقوع آن جنبه سخت‌گیرانه بیشتری دارد.
از این رو هر فردی که مدعی وقوع زنا بین مرد و زن بوده و یا این که خانم مدعی است که مردی به او تجاوز کرده و به نحوی مرتکب زنا به عنف شده است، لازم است که با سند و مدرک معتبر و قابل قبول ادعای خود را به اثبات برساند.
طبق قانون، نحوه اثبات ارتکاب جرم زنا، می‌تواند از طریق راه‌های زیر انجام شود:
- اقرار
- شهادت
- علم قاضی
از موارد فوق می‌توان به این موضوع پی برد که اثبات جرم زنا مانند سایر جرائم، از طریق ادله اثبات دعوا در امور کیفری صورت می‌گیرد اما هر یک از راه‌های اثبات وقوع جرم زنا، شرایط خاصی دارد که در این زمینه لازم است به بررسی روش‌های مزبور به صورت مجزا و مفصل بپردازیم.
اثبات زنا از طریق اقرار
در بخش قبل، روش‌های کلی که برای اثبات جرم زنا به کار گرفته می‌شود، اشاره شد و در این بخش قصد داریم که روش اقرار را بررسی کنیم. اقرار یکی از روش‌های اثبات ارتکاب جرم زنا یا همان رابطه جنسی غیر قانونی و شرعی بین زن و مرد که علقه زوجیت بین آن‌ها نیست، به شمار می‌رود.
افراد تنها برای ثابت کردن جرم زنا به کار نمی‌رود بلکه برای اثبات سایر جرائم و کلیه دعاوی کیفری به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا در امور کیفری محسوب می‌شود.
تصور کنید که در رسیدگی به پرونده جرم زنا، هیچ سند و مدرک موجهی وجود ندارد که اثبات کننده وقوع این جرم باشد، در این صورت راه قطعی که می‌تواند وقوع جرم زنا را برای قاضی محرز کند، اقرار توسط زناکار است.
اقرار زنا می‌تواند از طرف زانی یا زانیه باشد. بدین صورت که در جرم زنا، اگر از نوع زنا به عنف نباشد، یعنی مرد و زن با اراده خود برای برقراری رابطه جنسی اقدام کرده و زور و اجباری از طرف مرد برای دخول نبوده است، اقرار هر یک از طرفین می‌تواند سبب اثبات ارتکاب جرم زنا باشد.
اما در حالت دیگری از جرم زنا، مرد با زور اقدام به نزدیکی با زن نموده و زنا به عنف شکل گرفته است، اقرار تنها از طرف مرد می‌تواند انجام گیرد. در این شرایط، زن از مرد به دلیل آن که به او تجاوز جنسی نموده و شکایت زنا به عنف علیه او در مراجع کیفری مطرح کرده است، اثبات ادعای او از طریق اقرار متهم یعنی مرد می‌تواند انجام شود.
جدای از این که اقرار زانی یا زانیه در اثبات جرم زنا یک روش قطعی محسوب می‌شود، ولی اقرار از طرف خود زناکار میز دارای شرایطی می‌باشد که می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- زناکار در صورتی که اقرار به عمل زنا کند، اقرار در این شرایط باید با اراده و اختیار او انجام شده باشد.
- اقرار به زنا به تعداد ۴ مرتبه (بدین صورت که اقرار به زنا کمتر از ۴ بار منجر به اثبات وقوع جرم زنا نمی‌شود)
- اقرار به زنا الزاما نزد قاضی انجام شود.
برای اقرار به جرم زنا، باید هر سه شرط مزبور باهم وجود داشته باشد، در غیر این صورت وقوع زنا به اثبات نمی‌رسد. اگر زناکار که اقرار به ارتکاب زنا در محضر قاضی کرده است، بعدا ثابت شود که اقرار بدون اراده و اختیار او بوده است، جدای از در نظر گرفتن مجازات دیگر برای فردی که متهم را مجبور به اقرار کرده، اتهام جرم زنا از متشاکی برداشته می‌شود.
گاها در دعاوی زنا مشاهده می‌شود که زانی یا زانیه، اقرار به زنا می‌کنند اما تکرار مرتبه اقرار به زنا دو یا سه مرتبه است که از نظر قانونی، چنین اقراری برای اثبات زنا پذیرفتنی نیست. جدای از این موارد، اقرار کننده باید حتما با حضور در دادگاه و در نزد قاضی، نسبت به انجام زنا، اقرار نماید.
علاوه بر اقرار، از طریق روش قانونی دیگر مانند شهادت نیز اثبات زنا صورت می‌گیرد که در بخش بعدی این مورد از ادله اثبات وقوع جرم را بررسی می‌کنیم.
اثبات زنا از طریق شهادت
شهادت همیشه در تمامی دعاوی حقوقی و کیفری به عنوان متداول ترین راه به منظور اثبات ادعای طرفین دعوا شناخته می‌شود. از این رو از طریق شهادت شهود نیز امکان اثبات جرم زنا وجود دارد.
در صورت حضور داشتن شاهدانی در زمان وقوع جرم زنا، می‌توانند برای ثابت شدن ادعای مدعی و تعیین تکلیف پرونده به دادگاه فرا خوانده شوند و در محضر قاضی، شهادت دهند که زن و مرد با هم زنا کرده‌اند.
با توجه به حساسیت خاص جرم زنا، شهادت شهود در این جرم با سایر موارد شهادت در دعاوی کیفری فرق دارد و قانونگذار شرایط خاصی را در این زمینه تعیین کرده است که هر کسی امکان شهادت دروغ و خلاف واقع را نداشته باشد. به همین جهت، شرایط شهادت شهود در اثبات جرم زنا، عبارتند از:
- شهادت بر وقوع زنا توسط چهار مرد عادل که همه آن‌ها به طور همزمان نظاره گر زنا بوده‌اند.
- حضور سه مرد و دو زن در زمان ارتکاب وقوع زنا و شهادت بر وقوع زنا
در صورتی که ادعای مطرح شده در مورد جرم زنا با استناد به شهادت شهود باشد، شهادت بر ارتکاب جرم زنا باید دارای شرایط فوق باشد.
یکی از شرایط اصلی در امر ثبات نمودن زنا، آن است که حداقل چهار مرد در صحنه‌ای که زن و مرد در حال دخول بوده، حاضر بوده‌اند و همزمانی حضور آن‌ها در مکان ارتکاب جرم در این زمینه بسیار اهمیت دارد.
طبیعتا اگر کمتر از ۴ مرد عادل به زنا طرفین شهادت دهند، نمی‌تواند دلیل منطقی قطعیت یافتن وقوع جرم توسط قاضی باشد. حال در شرایط دیگری از شهادت که می‌توان با استناد به آن، زنا را به اثبات رساند، این است که سه مرد و دو زن امکان شهادت دادن را در این زمینه داشته باشند.
این که گفته می‌شود شهود باید حتما در زمان ارتکاب جرم، نظاره‌گر وقوع جرم زنا باشند، این مفهوم را دارد که صحنه برقراری رابطه جنسی بین طرفین یعنی ورود آلت تناسلی مرد به آلت تناسلی زن را مشاهده کرده باشند و با توجه به شرایط ذکر شده در قانون به نحوی که چهار مرد به طور همزمان در محل زنا حضور داشته باشند، عملا غیر ممکن است.
به همین دلیل است که اثبات زنا از طریق روش شهادت شهود بسیار سخت است و در کمتر مواردی از حالت‌های جرم زنا رخ داده است که اثبات وقوع جرم برای قاضی با استناد به شهادت صورت گرفته است.
اثبات زنا از طریق علم قاضی
در بخش‌های قبلی در رابطه با دو روش اثبات کننده جرم زنا یعنی اقرار و شهادت، توضیحاتی ارائه شد. در این بخش قصد بررسی اثبات جرم زنا از طریق علم قاضی را داریم. علم قاضی چه در رابطه با زنا و چه سایر پرونده‌های کیفری به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا به شمار می‌رود.
منظور از علم قاضی این است که از طریق روش‌ها و ابزار قانونی و یا به واسطه شواهد و قرائن موجود، قاضی به قطعیت کافی در مورد اثبات وقوع جرم توسط متهم می‌رسد.
در این صورت اگر قاضی با بررسی دلایل مطرح شده و مدارک ضمیمه شده به شکواییه در مورد این موضوع که ارتکاب جرم زنا انجام شده و یا در مواردی که زنا به عنف صورت گرفته و شاکی اقدام به شکایت از متهم کرده است، پیرامون ادعای شاکی به قطعیت رسیده باشد، در این صورت می‌توان گفت اثبات وقوع زنا انجام شده است.
گاها این سوال مطرح می‌شود که با وجود علم قاضی، دیگر چه نیازی به متوسل شدن به سایر روش‌های ادله قانونی وقوع جرم برای اثبات جرم زنا است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت کاربرد اصلی علم قاضی در اثبات ادعای مطرح شده در دعاوی کیفری در زمان مواجه شدن با اماره قضایی که دلیل موجه و قطعی برای اثبات وقوع جرم نیست.
به عنوان مثال وکیل آنلاین می‌گوید تصور کنید که برای قاضی، یک سری از فیلم‌ها و تصاویر حاوی صحنه رابطه جنسی بین زن و مرد ارائه می‌شود و قاضی از طریق این موضوع علم به ارتکاب زنا پیدا می‌کند و با توجه به ثابت شدن زنا، بر اساس مجازات تعیین شده در قانون حکم مقتضی را صادر می‌نماید.
مشاوره حقوقی تخصصی بنیاد وکلا
در متن مقاله در مورد انواع روش‌هایی که در اثبات زنا کارایی دارد، اشاره شد و با توجه به این که نکات حقوقی این بحث مورد بررسی قرار گرفت، در صورتی که به اطلاعات بیشتر در این زمینه نیاز دارید، استفاده از خدمات مشاوره حقوقی بنیاد وکلا به شما پیشنهاد می‌شود.
زنا جز یکی از مهم‌ترین جرائم مستوجب حد است و برای اطلاع از مجازات این جرم و شرایط قانونی تحقق جرم و سایر موضوعات مرتبط، می‌توانید از طریق سامانه بنیاد وکلا اقدام کنید.
مشاوران و کارشناسان حقوقی ما در هر ساعت از شبانه روز آماده ارائه خدمات حقوقی به کلیه هموطنان سراسر کشور هستند و می‌توانید اقدام به ثبت سفارش مشاوره حقوقی تلفنی، آنلاین و حضوری نمایید.
