حجر به معنی عدم توانایی شخص در اداره امور خود یا منع شخص به حکم قانون می باشد.
محجورین در قانون مدنی سه دسته اند:
- صغار
- افراد غیر رشید
- مجانین.
قانونگذار در ایجاد ممنوعیت برای محجور اهدافی دارد از جمله حمایت از منافع شخص محجور و حمایت از دیگران.
قانونگذار با منع محجور از انجام دادن اعمال حقوقی و واگذاری مسئولیت به ولی و قیم، از اموال و حقوق مالی او نگهداری و هر گونه ضرری را از وی دفع می کند، به علاوه از این طریق مصلحت طلبکاران مراعات و ضرر نیز از آنها دفع می گردد.
حجر عام
منظور از حجر عام آن است که شخص به طور کلی از اجرای حق و انجام دادن اعمال حقوقی ممنوع باشد؛ مثل مجنون که عام است؛ چرا که دیوانه در کلیه امور خود ممنوع از تصرف است و به علت فقدان اراده، هیچ گونه عمل حقوقی، چه عقد باشد چه ایقاع، نمی‌تواند انجام دهد.
جنون در حقوق ایران به هر درجه که باشد باعث می‌شود که شخص نتواند اهلیت استیفاء داشته باشد. طبق ماده ۱۲۱۱ قانون مدنی جنون به هر درجه که باشد موجب حجر است.
حجر خاص
منظور از خاص، آن است که شخص از پاره‌ای از تصرفات خود ممنوع باشد نه همه آنها، مثل سفیه که خاص است؛ چرا که حجر و ممنوعیت تصرف او، محدود به امور مالی است؛ بنابراین شخص سفیه می‌تواند در امور غیرمالی خود مثل طلاق، تصمیم بگیرد.
همچنین حجر اشخاص تاجر ورشکسته نیز، خاص است؛ چرا که محدود به تصرفات مالی است که به زیان طلبکاران باشد.
مدارک و منضمات مورد نیاز جهت طرح دعوای حجر
- تصویر مصدق نظریه پزشک (اختیاری)
- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه ی دادرسی الزامی است.
در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می توانید یکی از دلایل ذیل را ارائه نمایید:
- استماع شهادت شهود و مطلعین
- استعلام از پزشکی قانونی
- شماره پرونده استنادی
- تحقیقات محلی
- سایر دلایل و منضمات
