راهنمای مطالعه

مجمع تشخیص مصلحت نظام، نهادی است که در اوایل انقلاب اسلامی به در خواست ریاست مجلس شورای اسلامی در سال ۶۰ از رهبر انقلاب، ایجاد شد.

در خواست تشکیل این نهاد به دنبال اختلافاتی بود که بین مجلس و شورای نگهبان در خصوص مصوبات مجلس و تطبیق آنها با شرع، وجود داشت.

به این ترتیب وقتی مجلس یک مصوبه را تصویب می کرد، شورای نگهبان ، که مسئول بررسی مصوبات مجلس با قانون اساسی و شرع است، آن را مخالف با شرع تشخیص می داد ولی مجلس زیر بار این نظر نمی رفت و بین آنها اختلاف ایجاد می شد، از این رو آقای خمینی در سال ۶۶ اجازه تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام را داد.

در این مقاله به بررسی وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعضا مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام می پردازیم.

وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام

وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام در قانون اساسی مشخص شده است.

بر اساس این قانون وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام به ۸ دسته تقسیم می شود.

۴ تا از این وظایف عمومی و ۴ تای دیگر مربوط به موقعیت ها و شرایط خاص است.

وظایف عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام

تشخیص مصلحت میان نظرات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان
تهیه و پیشنهاد پیش‌نویس سیاست‌های کلی نظام (جمهوری اسلامی) در اجرای بند ۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی
حل معضلات نظام با ارجاع از سوی مقام رهبری
اعلام نظر در مورد استفساریه‌های مربوط به مجمع تشخیص مصلحت نظام

وظایف مقطعی مجمع تشخیص مصلحت نظام

مشاوره در اموری که رهبر ایران در اجرای اصل ۱۱۲ قانون اساسی به مجمع ارجاع می‌کند.
در صورت فوت یا استعفا مقام رهبری یا عزل توسط مجلس خبرگان رهبری، تشکیل یک شورای ۳ نفره جهت رسیدگی امور تحت اختیار رهبر.
تصویب مصوبات شورای رهبری ایران در صورت عزل، استعفا یا فوت رهبر وقت. (در زمان وجود رهبر، این بررسی بر عهده شخص وی است).
مشارکت در شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بر اساس اصل ۱۷۷ قانون اساسی.