کانون وکلا یا کانون وکلای دادگستری (Bar Association) انجمنی غیردولتی و مستقل در کشورهای مختلف است که در جهت اعطای صلاحیت وکالت دادگستری به افراد، حمایت از وکلای عضو و نیز نظارت بر عملکرد آن‌ها تشکیل می‌شود.
در ایران کانون وکلای دادگستری مؤسسه‌ای است مستقل و دارای شخصیت حقوقی که در مقر هر دادگاه استان تشکیل می‌شود.
مرحوم دکتر محمد مصدق با توجه به لایحه مصوب مجلس شورای ملی در خصوص «اختیارات فوق‌العاده ای» در هفتم اسفندماه ۱۳۳۱، لایحه استقلال کانون وکلا را در بیست و سه ماده تصویب کرد.
بر اساس این قانون، هیئت مدیره دوازده نفری کانون وکلا در مرکز و هیئت‌های مدیره پنج نفره استانی با رای اعضای کانون و بدون دخالت دادگستری انتخاب شده و مسئولیت اداره و سرپرستی کارهای وکلا و موضوعی مانند رسیدگی به تخلفات، تعقیب انتظامی وکلا بر عهده داشتند.
بر اساس این لایحه تعلیق وکلا تنها در صلاحیت دادگاه انتظامی وکلا که در خود کانون ایجاد شده بود من حصر گردید. این لایحه در ۱۳ اسفند ماه ۱۳۳۱، ازسوی دولت ملی مصدق، به دادگاه‌ها بخشنامه کرد.
این لایحه مجددا در مجلس هجدهم با برخی از تغییرات مطرح و در سال ۱۳۳۳ توسط کمیسیونهای مشترک مجلسین در ۲۶ ماده تصویب شده‌است
کانون وکلای دادگستری قدیمی‌ترین سازمان مردم نهاد ایرانی است که به موجب لایحه استقلال کانون وکلا در سال ۱۳۳۱ به عنوان نهادی با شخصیت حقوقی و مستقل وجود آمد، هرچند پیش از آن هم موجودیت داشت.
کانون وکلای دادگستری ایران در سال ۱۳۲۹ نیز به عضویت کانون وکلای بین‌المللی (IBA) درآمده است.
هیئت مدیره، رئیس، دادگاه انتظامی وکلا و دادسرای انتظامی وکلا از نهادهای هر کانون هستند.
وظایف کانون وکلا به قرار زیر است:
- دادن پروانه وکالت به داوطلبانی که واجد شرایط قانونی باشند.
- اداره امور راجع به وکالت دادگستری و نظارت بر اعمال وکلا و کارگشایان
- رسیدگی به تخلفات و تعقیب انتظامی وکلا و کارگشایان دادگستری به وسیله دادسرا و دادگاه انتظامی وکلا
- معاضدت قضایی
- فراهم آوردن وسایل پیشرفت علمی و عملی وکلا
کانون وکلای دادگستری در ایران متشکل از ۲۵ کانون مستقل است:
- کانون وکلای دادگستری آذربایجان شرقی
- کانون وکلای دادگستری آذربایجان غربی
- کانون وکلای دادگستری اردبیل
- کانون وکلای دادگستری اصفهان
- کانون وکلای دادگستری البرز
- کانون وکلای دادگستری ایلام
- کانون وکلای دادگستری بوشهر
- کانون وکلای دادگستری چهارمحال و بختیاری
- کانون وکلای دادگستری خراسان: متشکل از وکلای استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی
- کانون وکلای دادگستری خوزستان
- کانون وکلای دادگستری زنجان
- کانون وکلای دادگستری فارس و کهگیلویه و بویراحمد: متشکل از وکلای استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد
- کانون وکلای دادگستری قزوین
- کانون وکلای دادگستری قم
- کانون وکلای دادگستری کردستان
- کانون وکلای دادگستری کرمانشاه
- کانون وکلای دادگستری کرمان
- کانون وکلای دادگستری گلستان
- کانون وکلای دادگستری گیلان
- کانون وکلای دادگستری لرستان
- کانون وکلای دادگستری مازندران
- کانون وکلای دادگستری مرکز: متشکل از وکلای استان‌های تهران، سمنان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان
- کانون وکلای دادگستری مرکزی
- کانون وکلای دادگستری همدان
- کانون وکلای دادگستری یزد
