آدم هایی که فعالیت اجتماعی دارند دو دسته اند: دسته اول کسانی که ترجیح می دهند یک کار منظم و ثابت داشته باشند که هر روز صبح سر ساعت در محل کار حاضر شوند، ناهارشان را سر وقت بخورند و سروقت هم محل کارشان را ترک کنند. اما دسته دوم کسانی اند که ترجیح می دهند محل و زمان کارشان را خودشان تعیین کنند و در چگونگی نحوه انجام کار کارفرمایشان آزادی عمل داشته باشند. اگر از دسته دوم این افراد هستید، این مقاله براش شما نوشته شده و بهتر است آن را به دقت بخوانید.
فریلنسر یا دورکار کیست؟
فرد دورکار یا فریلنسر کسی است که با یک قرارداد به کارفرمایش تعهد می دهد پروژه ای را در زمان معین و با کیفیت مشخص شده به کارفرما تحویل بدهد. کارفرمای او هر شخصی می تواند باشد؛ یک فرد مشخص، یک شرکت خصوصی و حتی یک سازمان دولتی. مهم این است که فردی که پروژه ای کار می کند، لزوما تعهدی برای حضور در دفتر ندارد، مگر اینکه در قرارداد این نکته ذکر شده باشد. تنها تعهد شما به عنوان فرد فریلنسر تحویل پروژه در زمان معین و با کیفیت تعیین شده است. به همین جهت باید حتما توجه خاصی به قرارداد کاری که با کارفرما منعقد می کنید داشته باشید.
قرارداد کار پروژه ای چه ویژگی هایی دارد؟
قرارداد کار پروژه ای به لحاظ کلی شبیه باقی قراردادهای کار است؛ شروع و پایان همکاری در آن مشخص است، وظایف کارگر و کارفرما به دقت در آن ذکر شده و به نفع کارگر تفسیر خواهد شد. اما در نوشتن قراردادهای کار پروژه ای، باید حواستان به چند نکته جزئی باشد:
- در متن قرارداد کار پروژه ای حتما دقیق و با جزئیات ذکر کنید که کل پروژه دقیقا چیست و چه بخش هایی از کل پروژه وظیفه شماست. حتی اگر دیدید ممکن است بعدا در حدود مسئولیت های یک بخش ابهامی پیش بیاید دقیقا آن بخش خاص را واضح سازی کنید. این کار از این جهت اهمیت دارد که بعدها کارفرمای شما نمی تواند ادعا کند که شما وظایف دیگری هم در تکمیل پروژه داشته اید و بابت انجام ندادن آن ها از شما خسارت بخواهد.
- امکان ندارد یک پروژه در حین کار تغییر نکند. شرایط کشور، محیط کار و حتی شرایط خانوادگی کارفرمای شما می تواند روی پروژه شما تاثیر بگذارد! پس حتما باید در قرارداد موضع خودتان را نسبت به تغییرات احتمالی مشخص کنید. مثلا اگر قرار است طراحی معماری یک ساختمان را در استان گیلان بر عهده داشته باشید و ناگهان کارفرمای شما میانه انجام پروژه تصمیم بگیرد پروژه را به کرمان منتقل کند، احتمالا اتودهای اولیه شما دیگر قابلیت اجرا نخواهند داشت. بنابراین این کار شبیه این خواهد بود که شما از ابتدا پروژه جدیدی را شروع کنید. پس بهتر است از ابتدا مشخص کنید که در صورت چه تغییراتی با چه دامنه ای از تاثیر بر ماهیت پروژه، می توانید قرارداد را یک طرفه فسخ کنید، دستمزد بیشتر بگیرید و یا خسارت بگیرید. همه این ها بستگی به این دارد که شما چگونه با کارفرمایتان توافق کرده باشید. البته برای این توافق می توانید از خدمات تنظیم اوراق قضایی بنیاد وکلا نیز استفاده کنید که متخصصین برای شما قراردادی شامل مواردی از این دست تنظیم کنند.
- حتی کوچکترین پروژه ها را در یک فاز برنامه ریزی نکنید. هر پروژه از ایده تا اجرا می تواند مراحل زیادی داشته باشد که هر کدام تلاشی جداگانه نیاز دارند. پس حتما در قرارداد پروژه خودتان را به فازهای مختلفی تقسیم کنید و برای هر کدام دستمزد و سررسید مشخصی معین کنید. هر کدام از فازها که به پایان رسید می توانید کارها را تحویل داده و دستمزد آن بخش را مطالبه کنید. مثلا اگر پروژه شما هویت بصری یک مجموعه است، پس از ارائه و انتخاب لوگوی موردنظر دستمزد خود را برای قسمت لوگو دریافت کنید و بعد به سراغ طراحی سایر بخش ها بروید.
- در قرارداد ذکر کنید که تنها در صورت تسویه حساب آخرین قسط از دستمزد فایل ها و سورس¬های اصلی را ارائه خواهید کرد. دادن فایل های اصلی تقریبا رابطه شما را با کارفرما قطع می کند و ممکن است کارفرما علاقه ای به پرداخت قسط آخر شما نداشته باشد! بنابراین بهتر است که این مساله را یا در قرارداد ذکر کنید و یا خودتان حواستان به ندادن فایل های اصلی باشد.
قرارداد کار پروژه ای چه زمانی به پایان می رسد؟
قرارداد کار پروژه ای با تحویل دادن پروژه موردنظر به کارفرما به پایان می رسد. اما شما باید حواستان باشد که در طول انجام پروژه و برقراری قرارداد، حتما زمان هایی که باید با شما تماس نگیرند را مشخص کنید. مثلا در قرارداد مشخص کنید که روزهای پنجشنبه و جمعه روز تعطیلی شماست و کارفرما نباید با شما تماس بگیرد، یا روزهای تعطیلی آمادگی پذیرش تماس، پاسخگویی و یا جلسه کاری را نخواهید داشت. البته اگرچه براساس قانون کار، در صورت پایان کار و تحویل پروژه در قراردادهای مربوط به کار معین و یا همان پروژه ای رابطه قراردادی تمام خواهد شد، اما اگر مدت زمان کار کردن شما با کارفرمایتان یک سال یا بیشتر طول بکشد، شما می توانید حق سنواتتان را چه متوالی باشد و چه متناوب، معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار درخواست کنید.
به صورت کلی تنظیم قراردادهای فریلنسری یا همان پروژه ای از سخت ترین قراردادهای کاری است و بهتر است برای بستن چنین قراردادهایی حتما از یک متخصص در زمینه حقوق عمومی و قراردادهای کار کمک بگیرید. این خدمت در بخش قراردادهای بنیاد وکلا برای شما به آسان ترین روش ممکن فراهم است.