بورس و سرمایه گذاری در بازار بورس، امروزه تبدیل به یکی از مفاهیم و شاخصه های مهم اقتصاد شده و سرمایه های خرد و کلان فراوانی را به خود جلب نموده است.
این بازار قدرتمند در تمامی کشورها فعال بوده و هرچه اقتصاد کشوری فعالتر و حضور شرکتهای خصوصی و دولتی در آن پویاتر باشد، بازار بورس نیز طبیعتا دارای پویایی بیشتری بوده و به رشد شاخص اقتصادی کمک شایانی خواهد کرد.
در ادامه به بررسی مختصری از بورس، فعالیت در آن و چگونگی پیگیری اختلافات و شکایات به وجود آمده بین سرمایه گذار و سرمایه پذیر خواهیم پرداخت.
بورس چیست؟
شرکت های مختلف اعم از دولتی و خصوصی، بخشی از سهام خود را در قالب اوراق بهادار برای فروش عرضه میکنند.
در واقع بازار بورس، بازاری است متشکل از دو گروه فروشندگان اوراق بهادار (شرکتها و اشخاص حقوقی) و خریداران (اشخاص حقیقی و حقوقی).
در این بازار، خریداران و فروشندگان به خرید و فروش اوراق بهادار مانند سهام، اوراق مشارکت و… میپردازند.
مرکز اصلی بورس اوراق بهادار ایران در تهران قرار دارد، اما کارگزاری های مختلفی در سایر شهرهای ایران به نمایندگی از شعبه اصلی، بر روند خرید و فروش اوراق بهادار نظارت دارند.
چرا در بورس سرمایه گذاری میشود؟
بسیاری از اشخاص به ویژه اشخاص حقیقی دارای پس اندازهایی هستند که نمیدانند با آن چه کاری انجام دهند؛ یا میزان این سرمایه و پس انداز به اندازه ای نیست که بتوان با آن کسب و کاری را راه اندازی کرد. با اینحال صاحب سرمایه علاقمند به سرمایه گذاری و دریافت سود از پول خود میباشد.
در این موارد یکی از راههای کسب سود مطمئن، سرمایه گذاری در بازار بورس میباشد؛ چرا که علاوه بر افزایش سرمایه اولیه شخص، چرخ های تولید و اقتصاد با سرعت بیشتری به گردش درمی آیند.
مزایای سرمایه گذاری در بورس
- امکان سرمایه گذاری با حداقل سرمایه
- قانونی بودن سرمایه گذاری در بورس
- کسب درآمد
- امنیت و شفافیت در سرمایه گذاری
- حفظ سرمایه در برابر تورم
- قابلیت نقد شوندگی سریع
معایب سرمایه گذاری در بورس
سرمایه گذاری در بورس نیز همانند تمامی فعالیت های اقتصادی میتواند با خطراتی مواجه شود.
برخی از معایب و خطرات خرید سهام در بورس عبارتند از:
- تاثیرات اتفاقات سیاسی
- خطر از دست دادن سرمایه
- اشتباه در انتخاب شرکت مناسب برای سرمایه گذاری
- تاثیر شایعات و اخبار مختلف بر بازار بورس و سهام
- خطای تحلیلگران
- تجربه کم سرمایه گذار و عدم اطلاع درست از اصول سرمایه گذاری در این بازار
مرجع شکایت از معاملات بورس
در فرآیند معاملات بورس بین خریدار و فروشنده، شکل گیری اختلافات اجتناب ناپذیر است.
در ماده ۳۶ قانون بازار اوراق بهادار آمده است: «کلیه اختلافات بین فعالین بازار سرمایه که ناشی از فعالیت حرفه ای آنها باشد، میبایست ابتدا در کمیته سازش کانون ها مطرح و در صورت عدم سازش، در هیات داوری موضوع آن قانون رسیدگی شود.
ضمنا آرای صادر شده از سوی هیات داوری قطعی و لازم الاجرا بوده و اجرای آن به عهده اداره ها و دوایر اجرای ثبت اسناد و املاک میباشد».
بر اساس این مصوبه و همچنین ماده ۱۵ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، رسیدگی به دعاوی سود سهام در صلاحیت کمیته سازش کانون کارگزاران و سپس هیات داوری سازمان بورس است.
بنابراین راه ورود به فرآیند رسیدگی به اکثر اختلافات در بازار سرمایه و صدور آرای قطعی و لازم الاجرا در این خصوص و احقاق حقوق سرمایه گذاران، نهادهای مالی و تشکل های خودانتظام، تشکیل پرونده در کمیته سازش کانون کارگزاران میباشد.
نحوه شکایت از کارگزاری بورس
با توجه به اینکه حمایت از حقوق و منافع فعالان بازار به استناد قانون بازار اوراق بهادار و قانون ارتقاء نظام اداری و مقابله با فساد، از جمله وظایف اداره رسیدگی به شکایات و خمایتهای حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران است، لذا مسئولیت رسمی دریافت و بررسی شکایتهای اشخاص حقیقی و حقوقی بر عهده این اداره حواهد بود.
با اینحال برای اعلام تخلف کارگزاری های رسمی سازمان بورس و همچنین شرکت هایی که در بازار بورس و سرمایه فعال هستند، میتوانید از روش های دیگر نیز اقدام نمایید:
- اعلام شکایت به سازمان بازرسی کل کشور
- شکایت از طریق قوه قضاییه
- مراجعه به سامانه رسمی ثبت تخلفات بورس به آدرس https://tse.ir/ .
در این سامانه میتوانید تخلفات کارگزاری بورس را اعلام کرده و گزارش ماوقع را اعلام نمایید.
رسیدگی به شکایات شما از این طریق به طور معمول بین دو تا چهار هفته به طول خواهد انجامید و نتیجه رسیدگی به گزارش شما، اعلام خواهد شد.
چگونه شکایت از بورس را در سامانه ثبت کنیم؟
فرآیند ثبت شکایت در سامانه اداره رسیدگی به شکایات و حمایتهای حقوقی (سمتا) بسیار ساده بوده و وقت چندانی از شما نخواهد گرفت.
ترتیب ثبت شکایت از بورس به ترتیب زیر میباشد:
- مراجعه به سایت https://shekayat.seo.ir/
- انتخاب گزینۀ «طرح شکایت» که در قسمت سمت چپ صفحه و در زیر عنوان «امکانات سامانه» قرار دارد.
- چنانچه شخص حقیقی و یا حقوقی هستید، گزینه مرتبط با خود را انتخاب کنید.
- پس از قبول قوانین مربوط به شکایت، وارد صفحه ای میشوید که باید در آن اطلاعات هویتی خود را درج کنید؛ در انتها گزینه «ثبت درخواست» را کلیک نمایید.
- چنانچه از نمایندگی یا کارگزار بورس شکایت دارید، اطلاعات آن را در این قسمت وارد کنید.
- در قسمت متشاکی باید عنوان متشاکی را انتخاب کنید که شامل این گزینه ها میباشد: نهاد مالی غیر کارگزار، ناشر اوراق بهادار، کارگزار یا تشکل خودانتظام. مشروح درخواست و شکایت خود را در کادری که بدین منظور مدنظر قرار داده شده است، نوشته و سپس گزینه «ثبت» را کلیک کنید.
- چنانچه قبلا شکایتی انجام داده اید، اطلاعات مربوط به آن را نیز وارد نمایید.
- چنانچه برای شکایت خود مدارک و مستدلاتی دارید، در این مرحله اسناد خود را ضمیمه کرده و در انتخا کلید ثبت را انتخاب نمایید.
- پس از تکمیل تمامی مراحل فوق، کد رهگیری توسط سایت برای شما صادر خواهد شد؛ همچنین یک پیامک از طرف سازمان بورس به شماره موبایلی که در قسمت اطلاعات شخصی وارد کرده اید، ارسال میشود که حاوی اطلاعات و راهنمایی هایی برای پیگیری شکایت و انجام مراحل بعدی میباشد.
اگر پس از خواندن این مقاله هنوز هم ابهاماتی درمورد این موضوع حقوقی دارید، میتوانید با وکلا و مشاورین در این زمینه به صورت مشاوره تلفنی یا مشاوره آنلاین ارتباط بگیرید.
