دارنده سفته باید در سررسید، سفته را مطالبه کند، اگر وجه سفته پرداخت شد، قضیه تمام است، ولی در صورت عدم پرداخت، دارنده سفته باید ظرف ۱۰ روز از تاریخ سر رسید، سفته را واخواست کند.
واخواست اعتراض رسمی است به سفتهای که در سررسید آن پرداخت نشده و علیه صادرکننده سفته به عمل میآید.
از آنجا که این اعتراض باید رسما به صادرکننده ابلاغ شود، واخواست در برگههای چاپی که از طرف وزارت دادگستری تهیه شده نوشته میشود، علاوه بر این بانکها نیز واخواستنامه چاپی مخصوص دارند.
در واخواست رونوشت کامل سفته نوشته میشود و دستور پرداخت وجه سفته که به وسیله دادگاه انجام میگیرد، آورده میشود.
واخواست سفته برای بهره مندی از مزایای قانونی آن مثل خسارت تاخیر تادیه و توقیف اموال قبل از صدور حکم و سایر مزایای تجاری ضروری است.
هر چند بدون واخواست نیز امکان مطالبه وجه آن وجود دارد ولی در این حالت سفته همانند رسید عادی کارایی خواهد داشت و دعوی ناشی از آن نیز متزلزل خواهد بود
نحوه تنظیم واخواست نامه سفته
واخواستنامه با استفاده از کاغذ کاربن در ۳ نسخه مشابه (یک نسخه اصل و ۲ نسخه رونوشت) تنظیم شده و به وسیله واخواست کننده امضا میشود، پس از چسباندن تمبر که مبلغ آن را سالانه اعلام میشود (تقریبا به میزان هزینه دادرسی در مرحله بدوی) به دستور دادگاه، سفته به وسیله مامور اجرا (طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادرکننده سفته)ابلاغ میشود.
البته باید توجه داشت که هیچ نوشتهای نمیتواند جایگزین واخواستنامه شود. نسخه اصلی واخواستنامه به واخواست کننده و نسخه سوم در دفتر واخواست دادگاه بایگانی میشود و مامور ابلاغ نسخه دوم واخواستنامه را به ابلاغ شونده یا محل اقامت او میدهد.
لازم به ذکر است واخواست از طریق بانک ملی نیز انجام میگردد
برای استفاده از مسئولیت تضامنی پشتنویسها، دارنده سفته باید ظرف یک سال از تاریخ واخواست، دادخواست خود را به دادگاه تقدیم کند.
اگر دارنده سفته به این وظیفه قانونی عمل نکند، دعوای او علیه پشتنویسها پذیرفته نمیشود.
دارنده سفتهای که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوا کرده، میتواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوا را پیش از رسیدگی و صدور حکم به نفع او توقیف کند.
در این حالت پس از صدور حکم، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقیف شده، به دیگران تقدم دارد.
دادگاه نیز به محض تقاضای دارنده سفته، ممکن است معادل وجه آن را از اموال طرف مقابل به عنوان تامین توقیف کند.
از چه کسی بگیریم؟
در پاسخ به این سوال که اگر سفتهای چندین دست منتقل شده باشد، در این صورت وصول وجه آن به چه ترتیب امکانپذیر است؟
در صورتی که سفتهای چند بار پشتنویسی شود، یعنی افراد متعددی آن را گرفته و به فرد دیگری منتقل کرده باشند، دارنده آن میتواند به هر کدام از آنها مراجعه کند، کسی که سفته را امضا کرده و پشتنویسها همگی در مقابل دارنده آن مسئولیت تضامنی دارند.
یعنی دارنده سفته در صورت عدم پرداخت، میتواند به هر کدام از آنها که بخواهد (به صورت منفرد) یا به دو یا چند یا تمامی آنها (به صورت دسته جمعی) مراجعه کند.
همین حق رجوع را هر یک از پشتنویسها نسبت به صادرکننده سفته و پشتنویسهای قبلی خود دارند.