در عرف تهدید، ترساندن و بیم دادن به دیگری است.
در قانون هم همین تلقی از تهدید شده است؛ از این رو در قانون به جرم تهدید توجه شده است که عمل تهدید موجب ترس و اضطراب در افراد می شود و آسیب هایی از جمله از بین رفتن امنیت و آسایش به زندگی اجتماعیشان وارد می کند.
علاوه بر این تهدید با ایجاد ترس و وحشت در افراد باعث می شود که روحیه فرد صدمه ببیند و برای انجام امور روزمره دچار مشکلات عدیده ای شوند.
بر این اساس قانون گذار با تعریف جرم تهدید، تصمیم گرفت تا از آرامش عمومی و فردی در جامعه محافظت کند.
بنابراین در این مقاله ابتدا به مفهوم جرم تهدید می پردازیم و سپس شرایط تحقق جرم تهدید را بررسی می کنیم.
جرم تهدید چیست؟
وقتی فردی قصد انجام یک رفتار بد و نامشروع را دارد و آن را بیان کند، عمل تهدید صورت گرفته است.
از این تعریف متوجه می شویم که موضوع تهدید باید بیان یک رفتار غیر قانونی و نامشروع باشد.
بنابراین برای مثال وقتی کسی دیگری را تهدید کند که اگر قرضت را پس ندهی از تو شکایت می کنم، این عمل تهدید نیست؛ زیرا عملی که قصد انجامش را دارد (شکایت بابت بدهی) غیر قانونی و نامشروع نیست، اما وقتی کسی به دیگری بگوید اگر سند را امضا نکنی تو را می کشم، این عمل تهدید است.
تهدید در این موارد بدون توجه به اینکه حین یا ضمن عمل دیگری صورت گرفته باشد به عنوان یک جرم مستقل در نظر گرفته می شود، برای مثال در صورتی که فردی ضمن سرقت از دیگری او را تهدید به قتل کند، تهدید کننده هم مرتکب جرم سرقت و جرم تهدید شده است.
علاوه بر آنچه گفته شد تهدید در موارد زیر هم به عنوان جرم مستقل در نظر گرفته شده است:
- تهدید به وسیله چاقو و یا هر اسلحه دیگر
- تهدید در گرفتن سند یا نوشته
شرایط تحقق جرم تهدید
برای اینکه عملی تهدید تلقی شود، باید به شرایط تحقق جرم تهدید دقت کرد:
- هر گاه کسی دیگری را به هر نحوی تهدید به قتل یا ضرر های نفسی یا شرفی یا مالی و یا تهدید به فاش کردن رازی کند، جرم است.
- اینکه تهدید کننده، بواسطه تهدید، وجه مالی و یا انجام کار یا عدم انجام دادن کاری را از تهدید شونده تقاضا کرده باشد یا تقاضا نکرده باشد، در تهدیدی بودن اعمال بالا تاثیری ندارد.
- تهدید با هر لفظی صورت می گیرد، حتی با کنایه هم صورت می گیرد و اینطور نیست که حتما باید به صورت واضح باشد.
- تهدید به صورت غیر مستقیم هم صورت می گیرد؛ در نتیجه اگر تهدید کننده بداند که موضوع تهدید، حتی اگر مستقیم هم بیان نکند، باز هم به گوش قربانی می رسد، جرم تهدید صورت می گیرد.
بنابراین تهدید می تواند به خود مخاطب، همسر یا فرزند یا سایر نزدیکان او باشد.
- تهدید باید موثر باشد؛ یعنی تهدید کننده باید قادر به انجام موضوع تهدید باشد تا جرم تهدید صورت بگیرد.
میزان تاثیر تهدید در افراد مختلف متفاوت است و بر اساس سن و جنس و موقعیت افراد مشخص می شوند؛ از این رو تهدید موثر در هر فرد متفاوت است و تشخیص آن با قاضی است.
- علاوه بر این تهدید باید موضوعی باشد که امکان انجام آن از نظر عقلی وجود داشته باشد.
- ترس از کسی بدون اینکه فرد عمل تهدید آمیزی انجام داده باشد، تهدید محسوب نمی شود.
تمامی شرایطی که برای تحقق جرم تهدید ذکر شد، در ارکان جرم تهدید دسته بندی می شوند.