در کنار معاملات ملکی، نقل و انتقال خودرو از رایج ترین و مهمترین معاملات مردم محسوب می گردد، لذا لازم است که هموطنان عزیز با ابعاد حقوقی این گونه معاملات آشنا گردند تا در این مسیر دچار خسارت نگردند.
پس از تنظیم قرارداد میان فروشنده و خریدار خودرو ، لازم است دو طرف به مراکز تعویض پلاک خودرو مراجعه نمایند و با ارائه اسناد و مدارک لازم، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای خریدار نمایند و پس از آن در یکی از دفاتر اسناد رسمی حضور یابند و نسبت به تنظیم سند رسمی اقدام نمایند.
فک پلاک خودرو یکی از مراحلی است که در انتقال خودرو انجام می‌شود و قوانین و ضوابط مخصوص به خود را دارد.
یکی از مهمترین و رایج‌ترین معاملاتی که بین مردم انجام می‌شود نقل و انتقال خودرو است؛ بنابراین لازم است که افراد جامعه از نکات حقوقی و قوانین و مقررات مربوط به این گونه معاملات آگاه باشند تا دچار مشکلات و دردسر نشوند که ما در این مقاله از سایت حقوقی بنیاد وکلا به بررسی و تبیین آن می‌پردازیم.
در خرید و فروش خودرو چه مراحلی طی می‌شود؟
در خرید و فروش انواع خودرو و تنظیم سند آن، مراحل زیر به ترتیب باید اعمال شود.
قرارداد (مبایعه نامه):
در نقل و انتقال خودرو مانند سایر معاملات، فروشنده و خریدار باید قرارداد داشته باشند که در آن طرف‌های قرارداد، مشخصات کامل خودرو و زمان تنظیم سند به طور کامل و دقیق مشخص شود.
در این قرارداد کلیه نکاتی که منافع هر دو نفر ایجاب می‌کند و نیز هر آنچه که ممکن است عدم درج آن در آینده به بروز بینجامد باید ذکر شود.
برخی از این موارد عبارتند از:
- مشخصاتی از قبیل مدل، رنگ، وسایل موجود خودرو، تک سوخت یا دو گانه سوز بودن آن و …
- تعهدات دو طرف قرارداد مانند قیمت تمام شده و نحوه و مراحل پرداخت آن از سوی خریدار
- زمان تحویل خودرو(بیمه شخص ثالث و کارت سوخت و ابزار آن و …) از سوی فروشنده به خریدار باید واگذار شود.
- توافق بر زمان و نحوه تعویض پلاک خودرو
- زمان حضور در دفتر خانه
- تکلیف فروشنده به پرداخت کلیه بدهی‌‌های خودرو اعم از عوارض سالانه شهرداری (مخصوص سواری و وانت دوکابین) و مالیات (مخصوص کلیه وانت‌‌ها و سواری‌‌های کار)
تعویض پلاک خودرو:
پس از تنظیم قرارداد، فروشنده و خریدار برای رسمی کردن معامله به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و در آنجا ضمن ارائه مدارک و مستندات، اقدام به فک پلاک قبلی خودرو و نصب پلاک جدید برای خریدار کنند.
مدارک لازم برای این کار عبارتند از:
- مدارک شناسایی فروشنده و خریدار
- برگ سبز خودرو
- بنچاق به نام فروشنده (بنچاق قطعی منقول) و برگ کمپانی
- معاینه فنی
- مدارک مربوط به احراز آدرس و محل سکونت خریدار (مانند سند منزل یا اجاره‌نامه با کد رهگیری و قبوض برق و تلفن به نام خریدار یا بستگان درجه اول وی.
البته در رویه موجود مراکز فک پلاک، اگر خریدار برای اولین بار اقدام به اخذ پلاک می‌کند نیازی به موارد مذکور در احراز محل سکونت وی نیست).
شایان ذکر است، در مواردی که فروشنده یا خریدار یا هر دو، نتوانند و یا تمایل نداشته باشند برای فک پلاک حضور یابند، می‌توانند به دفتر خانه مراجعه و برای این امر درخواست تنظیم وکالت کنند.
وکالت فک پلاک خودرو به چند روش امکانپذیر است؟
تقاضای تنظیم وکالت برای فک پلاک خودرو که در دفترخانه صورت می‌گیرد در دو حالت امکان پذیر است؛
تنظیم وکالت کاری و فک پلاک:
در این حالت فروشنده به خریدار وکالت می‌دهد که به عنوان نماینده و وکیل وی (بدون نیاز به حضور فروشنده) به مراکز تعویض پلاک مراجعه و مراحل قانونی را انجام داده بدهد.
پس از فک پلاک خودرو، مجددا به همراه فروشنده برای تنظیم سند قطعی خودرو به دفترخانه مراجعه می‌کنند.
در این روش فروشنده برای امضای سند قطعی مجددا باید در دفتر خانه حضور یابد.
تنظیم وکالت فروش خودرو:
با امضای فروشنده، دیگر نیازی به حضور وی در مراکز فک پلاک و دفتر خانه نیست و کلیه مراحل توسط خریدار (که از طرف او وکالت دارد) انجام می‌شود.
البته با تنظیم وکالت، به طور عرفی فروشنده که برای حضور در مراکز تعویض پلاک معذور است، هزینه وکالت را باید پرداخت کند.
تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی
مطابق قانون، پس از فک پلاک خودرو، فروشنده و خریدار باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه و سند قطعی خودرو را تنظیم و امضا کنند، زیرا برگ سبز خودرو به هیچ عنوان سند مالکیت خودرو محسوب نمی‌شود.
مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند قطعی عبارت است از:
- برگ سبز جدید (شناسنامه خودرو)
- تائیدیه نقل و انتقال خودرو (صادره در مراکز تعویض پلاک)
- بنچاق قبلی و یا برگ کمپانی (به نام فروشنده)
- اصل مدارک شناسایی فروشنده و خریدار
- بیمه نامه شخص ثالث و کارت سوخت
- برگ مفاصا حساب پرداختی عوارض سالانه شهرداری
- تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی
مطابق قانون، پس از فک پلاک خودرو، فروشنده و خریدار باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه و سند قطعی خودرو را تنظیم و امضا کنند، زیرا برگ سبز خودرو به هیچ عنوان سند مالکیت خودرو محسوب نمی‌شود.
