درواقع پولشویی فرآیندی است که در راستای آن، در اصطلاح پول کثیف (یا همان مالی که از طریق جرم و بهصورت غیرقانونی حاصل شده است) به پول تمیز یا ثروتی که در ظاهر از راههای مشروع و قانونی به دست آمده است، تبدیل میشود (بهصورتی که منشاء اولیهی آن پول مشخص نیست).
لازم به ذکر است که عملیات و فعالیتهای پولشویی متضمن نوعی فریب دادن مأموران اجرای قانون است.
به این صورت که مرتکبان جرایم مقدماتی (جرمی که موجب تحصیل مال نامشروع شده است)، پس از کسب درآمدهای نامشروع، با انجام اعمال خدعهآمیز، بهدنبال سفیدنمایی و مشروع جلوه دادن اموال هستند.
معمولا این افراد جرم پولشویی را به واسطهی اشخاصی انجام میدهند که در ارتکاب جرم اولیه دخالتی نداشتهاند؛ حتی این امکان وجود دارد که این شخص از چگونگی و نوع جرم اولیه با خبر نباشد یا با انجام دهنده یا همان مباشر جرم اولیه تبانی کرده باشد.
مراحل پولشویی
جهت مجرم دانستن پولشو و ارتکاب جرم پولشویی، وجود سه مرحلهی زیر الزامی است:
- پیش شستوشو: وارد کردن پول کثیف به اقتصاد
- مرحلهی شستوشو: مرحله تبدیل پول نامشروع به روش خرید سهام یا انجام معاملات گسترده برای پنهان کردن منشاء اولیه
- مرحلهی تبدیل: در این حالت درآمدهای مشروع و نامشروع ادغام میشوند و دیگر قابل جداسازی نیستند.
مجازات جرم پولشویی
یکی از جزاهایی که در خصوص جرم پولشویی بر آن تأکید کردهاند، مصادرهی اموال و عواید حاصل از جرم است.
از آنجا که هدف از پولشویی، قانونی جلوه دادن درآمدهای مجرمانه و نامشروع و درنهایت استفادهی آزادانه از این درآمدهاست، محروم کردن مجرمین از این درآمدها، انگیزهی ارتکاب به پولشویی و جرایم مقدم بر آن را در آنها کاهش میدهد؛ به همین دلیل نیز مصادره اموال به عنوان مؤثرترین شیوه برای مبارزه با کلیه جرایم با عواید مالی از جمله پولشویی مورد توجه قرار گرفته است.
مصادره نیز به عنوان مجازات یا اقدامی تعریف شده است که توسط دادگاه، بهدنبال رسیدگیهای مربوط به جرم، مورد حکم قرار میگیرد و منجر به محرومیت قطعی از اموال میگردد (در برخی اسناد، مصادره را ضبط نیز دانستهاند).
با این حال مصادره به معنی محرومیت دائمی از دسترسی به اموال به موجب حکم دادگاه یا دیگر مراجع ذیصلاح است.
ماده ۹ قانون مبارزه با پولشویی عنوان میدارد که:
«مرتکبین جرم پولشویی علاوه بر استرداد درآمد و عواید حاصل از ارتکاب جرم، مشتمل بر اصل و منافع حاصل از آن (اگر موجود نباشد مثل یا قیمت آن)، به جزای نقدی به میزان عواید حاصل از جرم محکوم میشوند که باید به حساب درآمد عمومی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واریز گردد».
البته صدور و اجرای حکم ضبط دارایی و منافع حاصل از آن در صورتی است که متهم به لحاظ جرم منشا، (جرم اولیه) مشمول این حکم قرار نگرفته باشد.
گرچه قانون، مصادره و ضبط اموال را به عنوان مجازات پولشویی پیشبینی کرده است، اما در خصوص نحوهی اجرای مصادره و همچنین مصادرهی اموال درمواردی که جرم جنبهی بینالمللی دارد مقررات خاصی پیشبینی نکرده است و صرفا در تبصرهی ۱ این ماده آمده است که چنانچه عواید حاصل به اموال دیگری تبدیل یا تغییر یافته باشد، همان اموال ضبط خواهند شد.
در چنین پروندههای حساسی روی کمک ما حساب کنید؛ مجموعه بنیاد وکلا با بهرهگیری از بهترین وکلا و مشاورین حقوقی همراهتان خواهد بود تا نتیجه دلخواهتان را کسب کنید.