دعاوی غیرمالی و انواع آن

یکی از مهمترین تقسیم بندی هایی که در خصوص دعاوی دادگاه ها مطرح است، تقسیم بندی آنها به دعاوی مالی و دعاوی غیر مالی است.

دعوای غیر مالی به دعاوی ای گفته می شود که حقی که مورد دعوا قرار گرفته است، در صورت ثابت شدن در دادگاه، سبب بوجود آمدن منافع مالی برای شخص نشود؛ مثلا در دعوای نَسَب، در صورت اثبات نَسَب، نفع مالی خاصی برای دارنده آن بوجود نمی آید .

البته در قانون دعاوی ای مشخص شده اند که بطور ذاتی جزء دعاوی مالی هستند، اما قانونگذار بنا به دلایلی آنها را جزء دعاوی غیر مالی شناسایی کرده است که تحت عنوان دعاوی غیر مالی اعتباری شناخته می شوند.

به همین دلیل در این مقاله مختصرا به بررسی دعاوی غیرمالی، دعاوی غیرمالی ذاتی و دعاوی غیرمالی اعتباری، ‌می‌پردازیم اما هر کدام از آنها مسائل ریز و درشتی دارد که لازم است از متخصصین آنلاین یا تلفنی مشورت بگیرید.

دعاوی غیرمالی

همانگونه که گفتیم، انواع دعاوی را می توان به دعاوی مالی و دعاوی غیر مالی تقسیم بندی نمود.

تفکیک و تمایز میان دعاوی مالی و غیر مالی موضوع مهمی است که در خصوص قابلیت تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی از آنها تاثیرگذار است؛ به علاوه اینکه هزینه دادرسی دعاوی مالی و دعاوی غیر مالی با هم متفاوت خواهد بود.

مطابق قانون، برای تشخیص دعاوی غیرمالی باید ابتدا باید حقی که مورد دعوا قرار گرفته است را مورد بررسی قرار دهیم.

اگر حقی که منشاء دعوا شده است غیر مالی باشد، به تبع آن، دعوا نیز غیر مالی خواهد بود.

دعاوی غیرمالی ذاتی

نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد آن است که انواع دعاوی غیر مالی مطابق قانون به دعاوی غیر مالی ذاتی و دعاوی غیر مالی اعتباری تقسیم بندی می شود.

دعاوی غیرمالی ذاتی به آن دسته از دعاوی گفته می شود که حق منشاء دعوا به طور ذاتی غیر مادی و غیرمالی است.

یعنی اینکه در صورت گرفتن آن حق در دعوا، منفعتی که بطور مستقیم قابل تبدیل به پول باشد به فرد تعلق نمی گیرد.

به عنوان مثال زوجیت، نسب یا ولایت به طور مستقیم سبب به وجود آمدن نفع مالی برای شخصی نمی شود؛ به همین دلیل دعاوی زوجیت، ولایت و نسب از جمله دعاوی غیر مالی ذاتی محسوب می شوند.

دعاوی غیرمالی اعتباری

در کنار دعوای غیر مالی ذاتی، در قانون مجموعه ای از دعاوی غیر مالی تعیین شده است که اگرچه ذاتا جزء دعاوی مالی هستند، اما به دلایلی قانونگذار آن ها را از برخی جهات، در حکم دعاوی غیر مالی محسوب کرده است که به آنها دعاوی غیر مالی اعتباری یا دعاوی غیر مالی تبعی نیز گفته می شود.

دعاوی غیر مالی اعتباری یعنی دعاوی که تعیین بهای خواسته آنها به موجب دادخواست قانونا لازم نیست را می توان شامل موارد زیر دانست:

• دعوای خلع ید، در صورتی که مالکیت مورد نزاع نباشد.
• درخواست افراز و تقسیم و فروش اموال مشاع، در صورتی که مالکیت مورد نزاع نباشد.
• دعاوی راجع به روابط موجر و مستاجر به استثنای مطالبه اجور.
• دعوای مزاحمت و ممانعت از حق و تصرف عدوانی در عین غیر منقول.

بر اساس مقررات قانونی، تعیین بهای خواسته دعاوی غیر مالی اعتباری قانونا لازم نیست و از حیث حق الوکاله در حکم دعاوی غیرمالی قرار دارند.

اوراق قضایی یکی از سازوکار های مهم در جریان دادرسی و طرح دعوا و پیگیری انواع پرونده‌های حقوقی محسوب می شود، لذا نحوه تنظیم و نگارش آن بسیار مهم و حیاتی است؛ برای تنظیم اوراق قضایی، می‌توانید از خدمات سایت معتبر بنیاد وکلا استفاده کنید تا متخصصین این زمینه مسیر شما را برای رسیدن به نتیجه دلخواه هموار کنند.