افشای سر یا همان راز، به این معنا است که اسرار خصوصی دیگران توسط کسانی که به دلیل شغل یا حرفه خود محرم اسرار مردم هستند، فاش شود.
افشای راز افراد شاید بدترین اتفاقی باشد که برای هر کسی رخ می دهد اما خوب است بدانید قانون درباره این موضوع چه گفته است و آیا جرم انگاری شده است یا خیر.
آشکار شدن راز مگوی هر شخص شاید یکی از ناخوشایندترین حالاتی باشد که یک فرد ممکن است در زندگی با آن مواجه شود و این تراژدی زمانی به اوج خود میرسد که کسی بخواهد این راز افشا شده را دستاویز تهدید و توهین و آزار فرد نیز قرار دهد.
در این نوشتار به بررسی افشای اسرار خصوصی دیگران میپردازیم. میتوانید در این زمینه از وکیل متخصص کمک بگیرید.
اسرار خصوصی
راز به هر امر و یا رفتاری گفته میشود که انسان در درون خود آن را مخفی نگه داشته و یا با تعداد محدود فرد قابل اعتماد در میان میگذارد.
این امر دارای سه ویژگی اساسی است:
- نباید افشا شود چرا که افشای آن به آبرو و حیثیت فرد لطمه وارد خواهد کرد.
- مصلحت مشروع به اقتضای شرایط زمانی و مکانی این است که آن راز مخفی بماند.
- فقط افراد محدودی آن راز و سر را بدانند.
در کنار رازهای معمول در زندگی با اسرار حرفهای مواجه هستیم. منظور از اسرار حرفهای، موارد و موضوعاتی است که اشخاص به مناسبت حرفه و شغل خود به دست آورده باشند؛ مثل آگاهی پزشک از شرایط سلامتی فرد و یا آگاهی بانک از دارایی وی.
برای شکایت در مراجع صالح ابتدا مشاوره حقوقی تلفنی دریافت نمایید.
افشای اسرار خصوصی دیگران
مطابق قانون افشای اطلاعات خصوصی جرم است و قانونگذار صراحتا در ماده ۷۴۵ ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای، افشای اسرار خصوصی دیگران را جرم دانسته و مجازات آن را جزای نقدی و تا دو سال حبس در نظر گرفته است.
البته اسرار خصوصی در قانون ایران به صورت مشخص تعریف نشدهاند و صرفا در ماده ۸ قانون «احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی» نامهها، عکسها، نوشتهها و فیلمهای خصوصی را از مصادیق بارز آن دانسته است.
در رویه قضایی و نظام عرفی، دایره اسرار خصوصی از این هم وسیعتر است و نسخههای پزشکی، احکام دادگاهها و اسناد مالی هم در این زمره قرار میگیرند.
برقراری ارتباط فوری و برخط و امکان گفتگو با وکیل آنلاین نیز هم اکنون در صفحه اصلی بنیاد وکلا برای شما فراهم میباشد.
تهدید به انجام عملی که ممکن است موجب ضرر آبرویی یا شرافتی یا افشای اسرار خانوادگی شود، خواه تهدید کننده به این واسطه، تقاضای مال به قصد اخاذی کرده یا نکرده باشد، جرم مستقلی است که بر اساس ماده ۶۶۹ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، تا ۷۴ ضربه شلاق یا تا دو سال حبس برای آن درنظر گرفته شده است.
از نظر اخلاقی افشای اسرار دیگران امری زشت ونکوهیده است؛ به ویژه از سوی اشخاصی که جامعه برای شغل و مقام اجتماعی شان حرمت خاصی قایل میباشند مانند پزشکان، وکلا و غیره.
با توجه به مهم بودن این موضوع تصمیم گرفتیم که مطالب مهم در این خصوص را به زبان ساده بیان داشته و هرگونه ابهامات را از میان برداریم.
فرض کنید شخصی نزد پزشک و یا وکیل میرود و در مورد بیماری یا مشکل خانوادگی اش مسایلی را با او در میان میگذارد که در این حالت پزشک یا وکیل اخلاقا موظف به حفظ گفته ها و اسرار اوست.
البته در کشور ما قانونگذار افشای اسرار مردم را از سوی اشخاصی که به مناسبت شغل و حرفه شان اسرار مردم را به دست می آورند، جرم میداند و مرتکب را قابل تعقیب و مجازات میشناسد؛ زیرا در این گونه مشاغل مردم به واسطه نیازشان به این افراد مراجعه میکنند و باید به این افراد اطمینان داشته باشند و بر مبنای همین اطمینان راز و اسرار خود را بیان کنند تا از راهنمایی های آنان در جهت حل مشکل خود برخردار شوند و اگر قرار باشد پزشک یا هر شخص دیگری که از اسرار مردم آگاه میشود آن را به دیگران بازگوکند موجب بی اعتمادی مردم میشود.
برابر قانون مجازات اسلامی، پزشکان، جراحان، ماماها و دارو فروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل و یا حرفه شان محرم اسرار مردم میشوند، هرگاه در غیر از موارد قانونی اسرار مردم را افشا نمایند به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال محکوم میشوند.
محرم اسرار
اگر بخواهیم اشخاصی را که به موجب قانون محرم اسرار مرد محسوب میشوند دسته بندی نماییم، عبارتند از:
وکلای دادگستری
برابر ماده ۳۰ قانون وکالت، وکیل باید اسراری را که به واسطه وکالت از طرف موکل، مطلع میشود و نیز اسرار مربوط به شرافت و اعتبار موکل را حفظ کند و در صورت افشای اسرار موکل به دیگران در غیر از موارد قانونی علاوه بر مجازات، از حیث شغلی نیز دچار محرومیت خواهد شد.
کارگزاران بورس اوراق بهادار
کارگزاران مکلف به حفظ اسرار دستور دهندگان میباشند و حق افشای دستور های رسیده را ندارند و در صورت تخلف به مجازات افشای سر محکوم میشوند.
مرکز آمار
ایرانیان مقیم داخل و خارج از کشور و نیز خارجیان مقیم ایران به پرسشهای مربوط به سرشماری ها و آمارگیری توسط مرکز آمار ایران صورت میگیرد باید پاسخ صحیح بدهند.
آمار و اطلاعاتی که ضمن آمارگیری توسط این موسسه از مردم به دست می آید، محرمانه بوده و جز در تهیه آمار های عمومی و کلی نباید مورد استفاده قرارگیرد و نمیتوان از این اطلاعات در مراجع قضایی و اداری و مالیاتی و نظایر آن استفاده نمود.
مطبوعات
مطبوعات حق ندارند مذاکرات غیر علنی مجلس شورای اسلامی و مذاکرات غیر علنی محاکم دادگستری یا تحقیقات مراجع اطلاعاتی و قضایی را که طبق قانون افشای آنها مجاز نیست افشا نمایند.
در صورتی که درگیر چنین مشکلاتی هستید بهتر است مشاوره حقوقی دریافت نمایید.