سازمان های اداری نیز مانند سایر افراد نیازمندی هایی دارند که بایستی آنها را تامین کنند.
البته تفاوتی که در این خصوص میان افراد عادی با اداره وجود دارد آن است که اداره یا سازمان های اداری دولتی به نمایندگی از جانب شهروندان انجام امور عمومی را به عهده دارند، فلذا باید صرفه و مصلحت عموم مردم رعایت شود؛ به همین دلیل است که طبق قانون برگزاری مناقصات، خرید خدمات توسط دولتی باید با رعایت تشریفاتی از جمله برگزاری مناقصه باشد.
به همین مناسبت، در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که مناقصه چیست و انواع آن کدامند؛ بنابراین، ابتدا به توضیح مناقصه چیست پرداخته و سپس انواع مناقصه از نظر مراحل بررسی و از نظر دعوت مناقصه گران را بررسی می کنیم.
مناقصه چیست؟
انجام معاملات از طرف سازمان های دولتی، به منظور تامین منافع عمومی انجام می گیرد؛ از همین رو قانونگذار تشریفاتی را پیش بینی کرده است که سازمان های دولتی باید با رعایت آنها معاملات خود را منعقد کنند.
یکی از این تشریفات، لزوم برگزاری مناقصه می باشد.
در ماده ۲ قانون برگزاری مناقصات، مناقصه تعریف شده است که بر اساس آن، مناقصه فرایندی است رقابتی، برای تامین کالا یا کیفیت مورد نظر، که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه گری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد کرده باشد، واگذار می شود.
بر اساس این ماده، در صورتی که سازمان های دولتی بخواهند کالا یا خدماتی را تامین کنند، باید از طریق برگزاری مناقصه دولتی، با پیشنهاد کننده کمترین قیمت قرارداد منعقد کنند و نمی توانند با هر شخصی که تمایل دارند قرارداد منعقد کنند.
از طرف دیگر، سازمان های دولتی زمانی که می خواهند اموالی را بفروشند، باید آن را از طریق تشریفات مزایده و به بالاترین قیمت انجام دهند.
انواع مناقصه از نظر مراحل بررسی
بر اساس بند الف ماده ۴ قانون برگزاری مناقصات، مناقصات از نظر مراحل بررسی به انواع زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
مناقصه یک مرحله‌ای:
مناقصه ای است که در آن نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نباشد.
در این مناقصه پاکت‌های پیشنهاد مناقصه گران در یک جلسه گشوده و در همان جلسه برنده مناقصه تعیین می‌شود.
مناقصه دو مرحله‌ای:
مناقصه ای است که به تشخیص مناقصه گزار، بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها لازم باشد.
در این مناقصه، کمیته فنی بازرگانی تشکیل می‌شود و نتایج ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها را به کمیسیون مناقصه گزارش می‌کند و سپس برنده مناقصه تعیین می‌شود.
انواع مناقصه از نظر روش دعوت مناقصه‌گران
بر اساس بند ب ماده ۴ قانون برگزاری مناقصات، مناقصات از نظر روش دعوت مناقصه‌گران به انواع زیر تقسیم می شود:
مناقصه عمومی:
مناقصه ای است که در آن فراخوان مناقصه از طریق آگهی عمومی به اطلاع مناقصه گران می‌رسد.
مناقصه محدود:
مناقصه ای است که در آن به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار، محدودیت برگزاری مناقصه عمومی با ذکر ادله تأیید شود.
