در صورتی که انجام کار توسط کارگر به دلایلی همچون بیماری کارگر، بازسازی شدن کارگاه به صورت موقتی متوقف گردد، این حالت را در اصطلاح حقوقی "تعلیق قرارداد کار" می گویند.
به همین دلیل، در قانون کار ضمن مبحث دوم از فصل دوم ، یعنی ضمن مواد ۱۴ الی ۲۰ این قانون ، تعلیق قرارداد کاری میان کارگر و کارفرما و موارد آن به تفصیل مورد پیش بینی قرار گرفته است که البته تعلیق قراردادهای کار ممکن است امنیت شغلی کارگران را با مشکل مواجه سازد و آنان را با خطر بی کاری مواجه سازد.
به همین مناسبت، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که تعلیق قرارداد کار در قانون کار یعنی چه و موارد تعلیق قرارداد کار بر اساس قانون کار کدامند.
تعلیق قرارداد کار چیست؟
در ماده ۱۴ قانون کار، به بیان تعریف و گستره مفهومی تعلیق قرارداد کار پرداخته شده است که بر اساس آن، "چنانچه به واسطه امور مذکور در مواد آتی، انجام تعهدات یکی از طرفین موقتا متوقف شود، قرارداد کار به حال تعلیق در می آید و پس از رفع آنها ، قرارداد کار با احتساب سابقه خدمت ( از لحاظ بازنشستگی و افزایش مزد) به حالت اول بر می گردد".
با توجه به مفهوم ذکر شده از معلق شدن قرارداد کار میان کارگر و کارفرما و موارد ذکر شده در قانون کار ، موارد و جهات تعلیق قراردادهای کار را می توان در دو قسمت کلی مورد بررسی قرار داد که عبارتند از تعلیق قرارداد کار به خاطر وضعیت کارگر و تعلیق قرارداد کار به خاطر وضعیت کارگاه؛ که در قسمت های ذیل به بررسی هر یک از موارد مذکور خواهیم پرداخت.
تعلیق قرارداد به دلیل وضعیت کارگر
یکی از مهم ترین موارد تعلیق قراردادهای کار که به دلیل وضعیت خاص کارگران مشمول قانون کار ایجاد می شود، بیماری است.
به همین دلیل است که به موجب ماده ۷۴ قانون کار، اخذ مرخصی استعلاجی توسط کارگران مورد پیش بینی قرار گرفته است که با تایید سازمان تامین اجتماعی، جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگر محسوب خواهد شد .
علاوه بر بیماری کارگر، در مورد کارگران خانم ، مورد دیگری نیز ممکن است باعث معلق شدن قرارداد کار شود و آن، بارداری و یا وضع حمل می باشد.
بر اساس قانون، در طول مرخصی بارداری و یا مرخصی زایمان، قرارداد کار به حال تعلیق در می آید و قاعدتا پس از وضع حمل و اتمام مرخصی، می توانند به کار سابق خود باز گردند و در طول مدت مرخصی، از کمک هزینه زایمان نیز برخودار باشند .
همچنانکه انجام خدمت نظام وظیفه توسط آقایان، از موارد تعلیق قرارداد کار به خاطر وضعیت خاص کارگر محسوب می گردد و بر اساس ماده ۱۹ قانون کار، در دوران خدمت وظیفه، قرارداد کار به حالت تعلیق در می آید و پس از آن، کارگر باید تا دو ماه پس از پایان خدمت و مرخصی خدمت وظیفه، به کار سابق خود بازگردد.
لازم به ذکر است که اخذ برخی از مرخصی ها همچون مرخصی تحصیلی برای اشخاصی که قصد ارتقای دانش خود را دارند، برای مدت دو سال (با قابلیت تمدید دو سال دیگر) و مرخصی بدون حقوق نیز قرارداد کار را به حالت تعلیق در می آورند و پس از پایان مرخصی های ذکر شده، کارگر می تواند به کار خود بازگشته و مجددا مشغول به کار شود.
تعلیق قرارداد کار به دلیل وضعیت کارگاه
علاوه بر وضعیت خاصی که برای کارگر ممکن است ایجاد شود که بر مبنای آن، قرارداد کار به حالت معلق در آید، این امکان وجود دارد که رخ دادن حوادثی در درون کارگاه مشمول قانون کار، سبب شود تا کارگران قادر به ادامه کار نبوده و در نتیجه، قرارداد کار به حالت تعلیق در آید.
از جمله موارد تعلیق قرارداد کار به دلیل وضعیت کارگاه می توان به ماده ۱۵ قانون کار اشاره کرد که به موجب آن:
"در موردی که به واسطه قوه قهریه یا بروز حوادث غیر قابل پیش بینی که وقوع آن از اراده طرفین خارج است، تمامی یا قسمتی از کارگاه تعطیل شود و انجام تعهدات کارفرما یا کارگر به طور موقت غیر ممکن گردد، قراردادهای کار با کارگران تمام یا آن قسمت از کارگاه که تعطیل می شوند، به حال تعلیق در می آید".
