افراد در جامعه علاوه بر تکالیفی که بر عهده دارند، حقوقی نیز دارند.
حقوق افراد دامنه گسترده ای دارد؛ مثل حقوق مالی یا حقوق جانی.
هیچ کس نمی تواند به دیگران صدمه بدنی و جانی بزند و در صورتی که مرتکب این کار شد مجرم است و طبق قانون باید مجازات شود.
مجازات اصلی این افراد را قانون مشخص می کند.
یکی از انواع مجازات هایی که قانون گذار بر برخی از جرایم بار کرده است، مجازات دیه است.
دیه در مواردی مورد توجه قانون گذار بوده است که جرایم مرتبط با صدمه جسمی و جانی باشد، اما گاهی قانون گذار برای یک عضو خاص از بدن که صدمه دیده است دیه تعیین نگرده است، در این صورت تکلیف فرد صدمه دیده چیست؟
در این مقاله از بنیاد وکلا به بررسی مفهوم ارش و نحوه محاسبه ارش می پردازیم.
ارش چیست؟
طبق ماده ۴۴۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ ارش به این صورت تعریف شده است:
“ارش، دیه غیرمقدر است که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تأثیر آن بر سلامت مجنیٌ علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین می کند.
مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد، مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگري مقرر شود”.
بنابراین ماده می تواند در تعریف ارش گفت که ارش، میزان خسارتی که باید بابت صدمه به عضوی از بدن پرداخت شود که مقدار آن در قانون مشخص نشده است؛ برای مثال دیه دست در قانون مشخص است اما دیه رگ عصبی دست مشخص نشده است.
در همین رابطه می توانید مقاله تفاوت دیه و ارش چیست، را از وبلاگ ما مطالعه کنید.
خسارتی که بابت رگ عصبی پرداخت می شود؛ چون مقدار آن به طور مستقیم توسط قانون گذار مشخص نشده است، ارش نامیده می شود.
حال باید تعیین کنیم که ارش چگونه تعیین می شود؟
نحوه محاسبه ارش
در همان ماده ۴۴۶ قانون مجازات اسلامی قانون گذار نحوه محاسبه ارش را مشخص کرده است.
طبق این ماده ارش را می توان با توجه به موارد زیر مشخص کرد:
ابتدا قاضی موضوع را به کارشناس ارجاع می دهد تا کارشناس میزان خسارت وارد شده را مشخص کند.
قاضی با توجه به ۴ مورد میزان ارش را مشخص می کند:
- نظر کارشناس
- نوع و کیفیت جنایت
- تاثیر جنایت بر سلامت قربانی
- میزان خسارت وارد شده به قربانی با توجه به میزان دیه مشخص شده؛ مثلا میزان خسارت وارد شده به تاندون دست با توجه به میزان دیه دست تعیین می شود.
قاضی با در کنار هم قرار دادن موارد بالا میزان ارش را محاسبه می کند.
سایت حقوقی و معتبر بنیاد وکلا امکان انجام محاسبات حقوقی را به طور آنلاین و رایگان برای شما فراهم کرده است.