بررسی جرم توهین به مقدسات و مجازات مقرر

بر اساس ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی «هر‌کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیای عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید، اگر مشمول حکم ساب‌النبی باشد، اعدام می­‌شود و در غیر این‌صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.»

نکته‌ی مهم در مورد این ماده، تشخیص «قلمرو مقدسات اسلام» است.

به عقیده‌ی برخی حقوق‌دانان، هر امری که در شمار مسائل ضروری و قطعی دین اسلام باشد (مانند قرآن، مسجد الحرام، کعبه و سایر شعائر الهی) جزء مقدسات اسلام تلقی شده و اهانت به آن جرم است.

توهین به مقدسات دینی در قانون تعزیرات و قوانین مطبوعاتی پیش بینی شده است، مثلا در لایجه قانونی مطبوعات، مصوب شورای عالی امنیت، برای اهانت به دین اسلام یا سایر مذاهب رسمی کشور مجازات حبس از شش ماه تا دو سال مقرر شده است.

در ماده ۲۶ قانون مطبوعات، مجازات توهین به مقدسات را در صورتی که موجب ارتداد نشود، مطابق با نظر دادگاه و قانون تعزیرات مقرر نموده است.

توهین به مقدسـات در قانون مجازات اسلامی

بر اساس ماده ۵۱۳ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵:

هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین علیه السلام یا حضرت صدیقه طاهره علیه السلام اهانت نماید، اگر مشمول حکم ساب النبی باشد، اعدام می شود، در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم می شود.

منظور از توهین به مقدسات چیست؟

در ماده ۵۱۳ قانون تعزیرات، توهین به دوارده امام و حضرت فاطمه علیه السلام و هر یک از پیامبران شناخته شده الهی است و از این نظر تفاوتی بین پیامبران الوالعظم و بقیه پیامبران وجود ندارد.

همچنین توهین به ذات باری تعالی و هر یک از مکان های مقدس و مساجد، قرآن کریم، کعبه، مزار پیامبر و ائمه و شخصیت های قابل احترام در دیگر مذاهب مانند حضرت مریم و یا حضرت ابوالفضل، علی اکبر و یا حضرت زینب، مشمول عنوان توهین به مقدسات می باشد.

طرق اهانت

توهین به مقدسات می تواند از طریق هر نوع گفتار، فعل، اشاره و یا حتی کتابت صورت گیرد.

عنصر روانی در جرم توهین مقـدسات

عنصر روانی در جرم توهین، عمد در توهین است که لازمه ی آن آگاهی مرتکب نسبت به موهن بودن رفتار است.

مجازات توهین به مقـدسات در ماده ۵۱۳ دو مجازات مقرر شده است:

• مجازات اعدام برای ساب النبی
• مجازات حبس از یک تا پنج سال

برای تعیین مجازات ساب النبی و شمول موارد تحت این عنوان باید به موازین فقهی مراجعه شود؛ به این معنا که هر گاه دشنام به پیامبر اکرم و یا هر یک از امامان معصوم یا حضرت فاطمه علیه السلام باشد، دشنام دهنده به مجازات اعدام محکوم می شود و در موارد دیگر مشمول مجازات حبس می باشد.

بر این اساس توهین به مقدسات اسلام و مذهب شیعه، توهین به جامعه ­ی اسلامی ایران و مردم آن است و به‌همین جهت مطابق قانون جرم شناخته شده و مجازات دارد.