روابط جنسی چه در قانون و چه در شرع، مورد تاکید خاصی قرار گرفتهاند و در واقع برای آنها چارچوب مشخص تعیین شده است. رابطه ای که از چارچوب شرعی خارج شود، گناه محسوب شده و عملی حرام است و از منظر قانونی نیز جرم میباشد.
زن و مردی که بدون در نظر گرفتن احکام شرعی، اقدام به رابطه با هم میکنند، باید به این موضوع توجه داشته باشند که جدای از عقوبت اخروی، مجازات برایشان در نظر گرفته خواهد شد.
رابطه بین زن و مرد که بر خلاف عفت جامعه است، منجر به آسیبهای اجتماعی و فرهنگی میشود و جه بسا عواقب آن در آینده تاثیر نامطلوبی خواهد داشت.
در هر صورت از جمله این روابط میتوان به روابط نامشروع بین زن و مرد نامحرم اشاره نمود که ارتکاب آنها متاسفانه طی چند سال اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. در جامعه اسلامی که ما در آن زندگی میکنیم، زیبنده نیست که دو نفر نامحرم با هم رابطه غیر شرعی داشته باشند.
مرد و زنی که علقه زوجیت دارند، شرعا و قانونا حق هرگونه رابطه جنسی را دارند و روابط نامشروع مختص آن دسته از افرادی که نسبت به هم نامحرم هستند.
رابطه نامشروع طبق شرایطی که قانونگذار تعیین کرده است، تنها به روابط غیر جنسی فی ما بین زن و مرد فاقد علقه زوجیت است و غالبا اینگونه روابط با زنا اشتباه در نظر گرفته میشوند. رابطه نامشروع و زنا با توجه به این که هر دو جز جرائم منافی عفت هستند، اما یک سری تفاوتهایی باهم دارند.
شاید بتوان گفت که زنا هم نوعی رابطه نامشروع است اما تعاریف قانونی و مجازات آنها کاملا فرق دارد. در زنا، صرفا رابطه برقرار شده باید منتهی به عمل دخول شود اما در رابطه نامشروع، هیچگونه برقراری یا تماس مستقیم جنسی انجام نمیشود. هر یک از این دو رابطه، احکام و مجازاتهای خاص خود را دارند و مرتکبین به مجازات اعدام، شلاق و غیره محکوم میشوند.
از آن جهت که همواره تصورات ذهنی نادرست و اشتباهی در مورد زنا و رابطه نامشروع به وجود میآید، لازم است که تفاوت بین اینگونه روابط بیان شود. به همین جهت در این مقاله قصد داریم که فرق بین رابطه نامشروع و زنا را با نظر وکیل کیفری مورد بررسی قرار دهیم که در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
تعریف رابطه نامشروع و زنا
قبل از آن که تفاوتهای رابطه نامشروع و زنا را بیان کنیم، لازم است که با ابتدا با مفهوم اینگونه روابط آشنا شویم تا بتوانید درک بهتری نسبت به آنها داشته باشید. در واقع اگر تعاریف دو رابطه مزبور را بیان کنیم، دیگر بیان فرق زنا و رابطه نامشروع راحتتر شده و امکان استدلال حقوقی این دسته از روابط در شرایط مناسبی انجام میشود.
شرع مقدس این موضوع را پذیرا نیست که دو نفر که با هم نامحرم هستند، روابطی با یکدیگر داشته باشند. زن و مردی که عقد ازدواج بین آنها جاری نشده و به نوعی محل هم نیستند، نمیتوانند روابط عاشقانه و یا روابط منجر به تماس جنسی یا دخول داشته باشند.
قانون کشور ما به تبعیت از شرع، روابط بین مرد و زن نامحرم و به طور کلی آن دسته از افرادی که با یکدیگر ازدواج نکردهاند را جرم انگاری کرده است. در صورتی که روابط خلاف شرع با رضایت مرد و زن صورت گرفته باشد، هر دو طرف مرتکب عمل گناه و رفتار مجرمانه شدهاند.
رابطه نامشروع، همانطور که از عنوان آن پیدا است، شامل روابطی است که احکام و مقررات شرعی در موردشان صدق نمیکند. به بیان دیگر اینگونه روابط در مقابل روابط مشروع هستند که به نحوی با اعمال عفت و اخلاق حسته منافات دارند. زن و مردی که رابطه آنها از حد و مرز اعمال مرتبط با عفت خارج میشود، در دسته روابط نامشروع قرار دارد.
روابط نامشروع که اساس شکل گیری این روابط، انجام اعمالی بر خلاف شرع و اخلاق حسنه است، انواع مختلفی دارد که در ادامه با مفهوم هر یک از آنها آشنا میشویم. روابط نامشروع را میتوان به دو دسته روابط شامل زنا و مادون زنا تقسیم نمود که در ابتدا به تعریف رابطه نامشروع غیر از زنا و سپس خود زنا را مورد بررسی قرار میدهیم.
رابطه نامشروع (دون زنا)
زنا با توجه به این که به خودی خود یک رابطه غیر شرعی بوده و میتواند در دسته روابط نامشروع قرار بگیرد، اما به سبب آن که قانونگذار فصل جداگانه ای از این جرم را مورد بررسی قرار داده و برای آن مجازات و شرایط خاصی را در نظر گرفته است، از این رو زمانی که رابطه نامشروع، مورد بحث قرار میگیرد، فی البداعه منظور همان رابطه نامشروع به جز زنا میباشد.
در این صورت قانونگذار نیز رابطه نامشروع را به غیر از رابطه زنا در ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی پیشبینی کرده است. حال اگر بخواهیم تعریفی از رابطه نامشروع و شرایط برقراری رابطه را بیان کنیم، لازم است که به همین ماده قانونی رجوع کرد.
ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی، رابطه نامشروع را صرفا به روابطی کمتر از رابطه زنا یا تماس جنسی در نظر گرفته است. بدین صورت زن و مرد حاضر در رابطه نباید علقه زوجیت داشته باشند و ثانیا مرتکب عمل منافی عفت مانند بغل کردن، بوسیدن، لمس کردن و غیره شوند.
در واقع رابطه نامشروع را در وهله اول تنها میتوان به زن و مردی تسری داد که هیچگونه علقه زوجیت بینشان وجود ندارد. شکلگیری ابتدایی روابط خلاف شرع و منافی عفت بین دو نامحرم است.
همچنین رابطه نامشروع که مورد توجه قانونگذار است، شامل روابط است که در آن ثابت میشود که رابطه فیریکی یا رابطه جنسی بین دو طرف ایجاد نشده است و آنها تنها با یکدیگر اعمال مزبور مانند تقبیل و یا مضاجعه را انجام میدهند.
این که زن و مرد یا دختر و پسر نامحرم در برخی از مکانها حتی در انظار عمومی اقدام به بوسیدن هم یا در آغوش گرفتن یکدیکر میکنند، قانونا مرتکب رابطه نامشروع اند و خلاف آن را نمیتوان متصور شد. رابطه نامشروع دون زنا نیز همین رابطه موضوع ماده ۶۳۷ است که ارتباطی با زنا ندارد.
ارتکاب اغلب اینگونه روابط با رضایت هر دو طرف صورت میگیرد و به نحوی مرد و زن قصد دارند که اینگونه روابط را داشته باشند. البته که اگر ثابت شود که رابطه نامشروع با اکراه و زور انجام شده است و مثلا مردی خانم را تهدید میکند که باید با او رابطه داشته باشد، تنها اکراه کننده مجازات میشود.
رابطه نامشروع مادون زنا یعنی روابط خلاف شرع که هیچ ارتباطی با عمل زنا نداشته از لحاظ قانونی جرم است و زن و مردی که با توافق هم اقدام به برقراری اینگونه روابط میکنند، مجرم هستند.
گفتنی است که رابطه نامشروع تنها محدود به اعمال بوسیدن یا بغل کردن نیست بلکه میتوان رفتارهای دیگری که بین زن و مرد نامحرم و کمتر از زنا است را نیز جز این رابطه لحاظ کرد.
ناگفته نماند که وکیل آنلاین اشاره میکند همه اعمال منافی عفت نمیتواند مصداق رابطه نامشروع داشته باشد. در حالتی که خانمی اقدام به حجابی میکند، این عمل میتواند جز رفتارهای خلاف عفت و اخلاق حسنه باشد اما طبیعتا به جهت آن که شکل گیری رابطه بین دو نفر مرد و زن نیست، جز روابط نامشروع به حساب نمیآید.
زنا
زنا نیز به عنوان یک رابطه یا عمل غیر شرعی و بر خلاف عفت و اخلاق حسنه نیز شرایط به خصوصی دارد که هم میتواند شباهتهایی با رابطه نامشروع داشته باشد و هم با رابطه نامشروع، تفاوت دارد. در زنا نیز مانند رابطه نامشروع، اسلس برقراری رابطه فی ما بین زن و مرد نامحرم است.
در رابطه زنا، مرد و زنی که عقد ازدواج و یا صیغه محرمیت بینشان جاری نشده است، اقدام به رابطه جنسی با هم میکنند. در واقع مرد و زن که محرمیت و یا نسبت سببی را ندارند، اگر باهم رابطهای از نوع جنسی یا همان دخول داشته باشند، میتوان گفت که مرتکب زنا شدهاند.
این که دو طرف رابطه، زن و شوهر نیستند و رابطه نیز شکل بگیرد، گواه ارتکاب زنا میباشد. البته این امکان وجود دارد که دو نفر با هم رابطه داشته باشند اما رابطه آنها منجر به سکس نشده است که در این صورت عملا رفتار زنا صورت نگرفته است.
در قانون مجازات اسلامی، جرم زنا تعریف شده است که در ماده ۲۲۱ این قانون، جماع فی ما بین زن و مرد فاقد علقه زوجیت را به عنوان رابطه زنا در نظر گرفته است.
شاید برای برخی این سوال مطرح میشود که منظور از جماع چیست؟ تبصره ۱ همین ماده عنوان کرده است که جماع با دخول اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در قبل یا دبر زن محقق میشود. در روابط محقق شدن جرم زنا، جدای از این که رابطه باید بین زن و مرد نامحرم باشد، لازم است که ثابت شود، رابطه از نوع دخول اندام تناسلی مرد در اندام تناسلی زن میباشد.
البته ورود آلت تناسلی مرد به دبر یا پشت زن یا به نحوی معقد او نیز او عمل زنا محسوب میشود و لزوما نباید تماس مستقیمی بین آلت تناسلی طرفین صورت گیرد. زنا در اصطلاح آمیانه به عنوان سکس نیز شناخته میشود که البته سکس میتواند بین زن و شوهر نیز رخ دهد و الزاما در رابطه با نامشروع زنا نیست.
زنا مصادیق مختلفی دارد و امکان ایجاد رابطه ممکن است که بین دو نامحرم متاهل یا یکی از آنها شرط تاهل داشته باشد. البته که قانونگذار، حد زنا را برای هر یک از حالتهای رابطه جنسی، متفاوت در نظر گرفته است که در بخش تفاوت مجازاتهای زنا و رابطه نامشروع به طور کامل این موضوع را بررسی میکنیم.
در هر صورت باید گفت که رابطه زنا و یا رابطه غیر از زنا بین زن و مرد نامحرم به طور کلی زیر مجموعهای از روابط نامشروع هستند. در رابطه زنا، زن و مرد عملا با هم سکس میکنند اما در رابطه نامشروع دون زنا، اعمالی کمتر از میزان زنا یا رابطه جنسی یا دخول شکل میگیرد.
در واقع رابطه نامشروع دون زنا بین زن مرد، به روابط جنسی کشیده نمیشود و تنها به اعمالی که گفته شد، در صورت ارتکاب آنها کفایت میکند.
تفاوت رابطه نامشروع و زنا
بعد از بررسی مفهوم و تعاریفی از رابطه نامشروع و زنا، حال باید تفاوت این دو رابطه را مورد بررسی قرار دهیم. ذهنیت اغلب افراد اینگونه است که رابطه نامشروع با زنا فرقی ندارد و هر دو یک مفهوم را دارد. علی رغم این که این روابط، بین زن و مرد نامحرم، شکل میگیرد ولی با این اوصاف نیز زنا رابطه ای مجزا از رابطه نامشروع است.
تفاوتهایی که زنا با رابطه نامشروع دارد، متعدد است که در هر صورت از جمله عمده این تفاوتها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
زنا جرم حدی است و بدین صورت که میزان و مجازات این جرم در شرع بیان شده است اما رابطه نامشروع یک جرم تعزیری است. از این حیث مجازات رابطه نامشروع، قابل تغییر بوده و میتوان آن را تبدیل به مجازات دیگر و یا حتی تخفیف مجازات داد. همین که قانونگذار در ماده ۶۳۷، عنوان غیر از زنا را بیان کرده است، خود به خویی نشان دهنده تفاوت آشکار بین رابطه نامشروع و زنا است.
در هر دو رابطه، لذت جنسی تا حدی بین زن و مرد به وجود میآید که طبیعتا زنا به مراتب لذت جنسی بیشتری دارد و در این رابطه زن و مرد مستقیما به برقراری رابطه میپردازند. در زنا، الزاما باید اندام تناسلی مرد به اندام تناسلی زن یا معقد او به اندازه ختنه گاه وارد شود. اما در رابطه نامشروع، بحث دخول مطرح نیست و ارتکاب اعمالی مانند مضاجعه و تقبیل نیز صورت میگیرد.
در جرم زنا، شرایط احصان در وقوع جرم و مجازات آن بسیار تاثیرگذار است. در واقع اگر ثابت شود که زنا صورت گرفته فاقد شرایط احصان است یا این که رابطه بین دو نفر مجرد صورت گرفته است، مجازات آن با زنا مصحنه که دارای شرایط احصان است، فرق دارد. در حالی که موضوع شرایط احصان در رابطه نامشروع بیتاثیر است و در ایجاد این رابطه مورد بحث قرار میگیرد.
از تفاوت دیگری که میتوان بین زنا و رابطه نامشروع در نظر گرفت، بحث مرور زمان است. مروز زمان باعث میشود که دیگر شاکی نتواند اقدام به ثبت شکایت در مراجع قضایی کند که این شرط تنها برای جرائم تعزیری کارایی دارند و برای جرائم حدی لحاظ نمیشوند.
در این صورت اگر چندین سال از وقوع جرم زنا گذشته باشد، به دلیل آن که مروز زمان ندارد، میتوان اقدامات لازم برای اقامه دعوا در دادگاه را انجام داد و محدودیت زمانی را نمیتوان برای این رابطه در نظر گرفت. در حالی که رابطه نامشروع به عنوان جرم تعزیری، مشمول مرور زمان میشود و حداکثر تا هفت سال امکان طرح دعوا را دارد.
اصلی تفاوت در رابطه نامشروع با زنا را میتوان همان نوع رابطه در نظر گرفت. در واقع این که زن و مرد اقدام به سکس و یا رابطه جنسی وفق ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی کنند، زنا صورت گرفته است و تنها امکان طرح شکایت از طرفین به دلیل جرم زنا وجود دارد و در این شرایط امکان طرح دعوا رابطه نامشروع وجود ندارد.
تفاوت زنا و رابطه نامشروع از حیث مجازات
رابطه نامشروع دون زنا، از لحاظ نوع رابطه پایینتر از زنا است و قانونگذار، مجازات این رابطه را تا ۹۹ ضربه شلاق تعیین کرده است. در واقع برقراری رابطه نامشروع بین زن و مرد نامحرم، مجازات شلاق تعزیری تا نود و نه ضربه را دارد. اما زنا، جرمی حدی است و بسته به انواع مختلف آن، دارای مجازات مختلف است.
در صورتی که زنا از نوع محصنه باشد، بدین صورت که زن یا مرد و یا هر دوی آنها همسر داشته و به طور کلی از شرایط احصان ماده ۲۲۶ قانون مجازات اسلامی برخوردار باشند، در صورت زنا به حد سنگسار محکوم میشوند که البته میتوان در مواردی خاص و با دستور رئیس قوه قضاییه، به جای رجم، حد اعدام را اجرا نمود.
مجازات زنای غیر محصنه که غالبا بین زن و مرد مجرد به وقوع میپیوندد و یا به طور کلی، دو طرف فاقد شرایط احصان هستند، صد ضربه شلاق است. حد زنای به عنف که در آن زن، مورد تجاوز جنسی قرار میگیرد، تنها برای زانی اجرا میشود که مجازات آن، اعدام است.
رابطه نامشروع دون زنا، تنها یک مجازات دارد و آن هم شلاق تعزیری است ولی زنا حسب مورد دارای انواع مجازات از قبیل، رجم، اعدام و شلاق حدی است. مجازات شلاق برای زنای غیر محصنه، بر خلاف رابطه نامشروع، حدی است و قاضی تنها باید حکم به صد ضربه شلاق بدهد و نمیتواند مقدار آن را کم کند.
مشاوره حقوقی بنیاد وکلا
در صورتی که به دنبال آن هستید تا با وکیل خوب و کاربد پیرامون موضوعات مرتبط با روابط نامشروع و زنا، گفتگوی حقوقی داشته باشید، به شما پیشنهاد میشود که از خدمات سامانه بنیاد وکلا و مشاوره حقوقی ما استفاده کنید.
مشاوره حقوقی بنیاد وکلا به صورت کاملا تخصصی و با کیفیت بسیار بالا ارائه میشود و با دریافت مشاوره میتوانید مشکلات حقوقی خود را حل و فصل کنید. نحوه ارائه مشاوره حقوقی تلفنی یا آنلاین است که البته به صورت حضوری نیز میتوانید با وکیل یا کارشناس حقوقی، جلسه مشاوره برگزار نمایید.