سفته سندی است که به موجب آن امضاکننده تعهد میکند مبلغی را در زمان معین یا به صورت عندالمطالبه در وجه حامل (به این معنا که هر موقع شخص درخواست کند) بپردازد.
در واقع سفته وسیلهای است که فرد میتواند با آن کسب اعتبار کند؛ یعنی به عنوان یک وثیقه مورد استفاده قرار میگیرد.
در این نوشتار به بررسی مطالبه وجه سفته میپردازیم.
مطالبه وجه سفته
سفتهها دارای دو نوع تاریخ هستند:
تاریخ صدور و تاریخ سر رسید. برای مطالبه وجه سفته تاریخ سر رسید آن مهم است.
اهمیت تاریخ سر رسید به این دلیل است که چنانچه صادرکننده به تعهد خود عمل نکند، وقتی دارنده میخواهد سفته را به اجرا بگذارد، میتواند ظرف ده روز از تاریخ سر رسید سفته را واخواست کند.
اگر روز دهم تعطیل باشد روز بعد از آن عمل واخواست انجام خواهد شد (واخواست، اعتراض رسمی به سفتهای است که در زمان سر رسید پرداخت نشده و علیه صادرکننده سفته صورت میگیرد و باید رسما به او ابلاغ شود).
واخواست در برگههای چاپی که از طرف وزارت دادگستری تهیه شده نوشته میشود.
در صورتی که سفته ظرف ده روز از تاریخ سر رسید، واخواست نشود دارنده امکان استفاده از شرایط توقیف اموال را از دست میدهد، مگر اینکه حدود ده تا بیست درصد ارزش سفته را به عنوان خسارت احتمالی به صندوق دادگستری واریز کند.
بنابراین در مواردی که سفته قدیمی باشد فقط با پرداخت خسارت احتمالی توقیف اموال امکانپذیر است.
شایان ذکر است که اگر صادرکننده اموالی نداشته باشد، در این صورت لازم نیست که سفته واخواست شود چون که باید ٢/٢۵ درصد مبلغ خواسته علاوه بر هزینه دادرسی، به عنوان هزینه واخواست، پرداخت شود و در نهایت باید در نظر داشت که دارنده سفته باید ظرف یک سال از تاریخ سر رسید علیه صادرکننده و سایر افرادی که در سفته مسئولیت دارند اقامه دعوا کند.
دادگاه صالح در دعاوی سفته
باید در هنگام تکمیل سفته، محل انجام تعهد نیز ذکر شود.
در این حالت در صورتی که صادرکننده سفته تعهد خود را انجام ندهد، دارنده سفته برای مطالبه آن میتواند به دادگاه محل انجام تعهدی که در سفته قید شده رجوع کند.
در مواردی که محل انجام تعهد در سفته ذکر نشده باشد، دادگاه محل اقامت صادر کننده سفته صلاحیت رسیدگی به موضوع را دارد.
شایان ذکر است، اگر دادخواست سفته کمتر از بیست میلیون تومان باشد باید در شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده (صادرکننده سفته) و اگر مبلغ آن بیشتر از بیست میلیون تومان است باید در دادگاه محل اقامت خوانده (صادرکننده) مطرح شود.