دادگاههای دادگستری وظیفه دارند تا به دعاوی مردم رسیدگی نموده و حکم مناسب را با توجه به مقررات قانونی صادر نمایند.
حکمی که دادگاه پس از استماع دفاعیات طرفین صادر می کند، ممکن است انواع مختلفی داشته باشد.
در واقع احکام صادره از دادگاهها را می توان با توجه به معیارهایی، دسته بندی و تقسیم نمود.
این تقسیم بندی از لحاظ حقوقی موضوع بسیار مهمی است؛ به همین دلیل در این مقاله انواع احکام صادره از دادگاهها را مورد بررسی قرار می دهیم.
انواع احکام صادره از دادگاه ها
انواع احکام صادره از دادگاهها را می توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی نمود.
به عنوان مثال:
- حکم اعلامی و حکم تأسیسی
احکام دادگاهها معمولا وضعیتی را که در گذشته وجود داشته است را اعلام می کند؛ نه اینکه وضعیت جدیدی را بوجود آورد.
با این وجود، در برخی موارد حکم دادگاه جنبه تأسیسی دارد و یک وضعیت جدید به موجب آن حکم بوجود می آید.
- حکم حضوری و حکم غیابی
اصل بر این است که طرفین دعوی در جریان دادرسی قرار گرفته و در آن حضور یابند؛ اما در برخی از موارد چنین امکانی وجود ندارد، به همین دلیل، دادگاه در چنین مواردی حکم غیابی صادر می کند.
- حکم قطعی و حکم غیر قطعی
حکم قطعی حکمی است که نتوان با استفاده طرق عادی شکایت از احکام دادگاه ها (واخواهی و تجدید نظر) از آن شکایت نمود.
- حکم نهایی و غیر نهایی
حکم نهایی حکمی است که قابلیت فرجام خواهی نداشته باشد.
- حکم لازم الاجرا و غیر لازم الاجرا
حکم لازم الاجرا حکمی است که محکوم علیه باید آن را اجرا کند؛ در غیر اینصورت محکوم له می تواند علیه او اقدام اجرایی را از طرف ماموران اجرای احکام دادگستری درخواست نمود.
