در هر ملکی بخشهایی تحت عنوان: بخش ثبتی، شماره پلاک ثبتی، قطعه تفکیکی، پلاکهای اصلی و فرعی و … در اصطلاح ثبت اسناد و املاک در متن اسناد رسمی و بنچاق تعریف میشود که به قرار ذیل می باشند:
بخش ثبتی، هر شهر براساس مقررات و نقشه های ثبتی اداره ثبت اسناد و املاک به چنـدین بخش تقسیم میشـود که جهت مکانیابی یا برای تعیین موقعیت مکانی صورت میپذیرد.
در شهر تهران، املاک به دوازده بخش ثبتی تقسیم شده است: مثلا املاک واقع در شهرک راهآهن و کن و … در بخش ۱۰ ثبتی تهران و املاک واقع در فرشته، نیاوران و سعادت آباد و … در بخش ۱۱ ثبتی تهران واقع است.
شماره پلاک ثبتی
اداره کل ثبت اسناد و املاک، جهت شناسایی هر ملک، شمارهای را به صورت اصلی و فرعی در نظر میگیرد که این شماره در صفحه دوم سمت راست دفترچه مالکیت درج میشود.
برای تشخیص، شماره اصلی و فرعی با علامت ممیز (/) از هم جدا میشود، شماره اصلی در سمت چپ و شماره فرعی در سمت راست نوشته میشود.
مثال: ۱۶۱۷/۷۲ عدد ۷۲که سمت چپ ممیز نوشته شده، شماره اصلی ملک است و عدد ۱۶۱۷ که در سمت راست ممیز نوشته شده است شماره فرعی محسوب میشود.
چند نکته:
- نکته۱: فاصله پلاک پلاکهای اصلی و پلاکهای فرعی از هم با خط تیره (ـ) در اسناد مالکیت درج میشود؛ مثال: ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۹۳۲-۶۹۳۳
اعداد ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴ سمت راست ممیز، شمارههای فرعی محسوب میشود و اعداد ۶۹۳۲ و ۶۹۳۳ سمت چپ ممیز شمارههای اصلی محسوب میشوند.
- نکته۲: شمارههای پلاک ثبتی املاک عموما به چهار صورت در اسناد مالکیت درج میشود:
- یک شماره اصلی و یک شماره فرعی: مثل ۱۲۷۵/۱۷۲
- یک شماره اصلی و چند شماره فرعی: مثل ۴۷-۴۶-۴۵/۳۲
- یک شماره اصلی، بدون شماره فرعی، (به دلیل فقدان شماره فرعی): مثل ۱۲۶(اصلی)
- چند شماره اصلی و چند شماره فرعی: مثل ۲۱۱-۲۵۳-۲۵۴/۶۸۳۲-۶۹۳۳
در صفحه سوم اسناد مالکیت پلاکهای فرعی و اصلی و حدود اربعه ملک (شامل: شمال، شرق، جنوب و غرب) و مساحت کل عرصه (زمین) با حروف درج میشود.
نکته: ممکن است برخی از املاک فاقد مساحت و حدود اربعه باشد و تنها دارای پلاک ثبتی باشد.
در این صورت برای تعیین مساحت ملک، براساس وضع موجود برای تعیین ابعاد و مساحت آن از نقشه ثبتی توسط کارشناسان ثبتی استفاده میشود.
شماره تفکیکی
به شماره تفکیکی، شماره قطعه هم گفته میشود، در صورتی که ملک ثبت شدهای توسط اداره کل ثبت اسناد و املاک به دو یا چند قطعه کوچکتر تقسیم شود، در صورتمجلس تنظیمین برای هر قطعه، شمارهای مشخص میشود و آن را شماره قطعه تفکیکی مینامند.
- نکته۱: هر قطعه تفکیکی به صورت مجزا قابلیت تملک دارد و براین آن میتوان سند مالکیت شش دانگ از اداره ثبت محل دریافت کرد.
- نکته۲: شماره قطعه تفکیکی در آپارتمانها، معمولا همان ردیف صورتمجلس تفکیکی است. این شماره در سند، بنچاق، صورت مجلس و یا نقشه تفکیکی درج و ذکر میشود.