تعریف ارش
مالی است که جانی در مقابل جنایت به مجنی علیه می پردازد در صورتی که برای آن جراحت یا صدمه، دیه تعیین نشده باشد و طبق ماده ۳۶۷ قانون مجازات اسلامی برای آن عضو شرعا دیه ای معین نشده باشد.
ارش نوعی دیه است که در قانون از قبل تعیین نشده است.
تعریف دیه
معمولا جبران خسارات بدنی با پرداخت دیه یاارش است اما، نوع و میزان دیه در قانون مشخص است، ولی میزان خسارت ارش در قانون مشخص نیست.
به عنوان مثال در قانون جبران خسارت قطع شدن یک دست نصف یک دیه کامل است ولی دیه پاره شدن یک تار عصبی در دست در قانون اعلام نشده که در خصوص جبران این نوع قاضی دادگاه به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی متمسک می شود و پزشکی قانونی معمولا آین خسارت را با درصدی از دیه عضوی بیان می کند و ماده ۱۴ قانون مجازات اسلامی دیه را بدینگونه تعریف کرده است:
دیه مالی است که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است، به عنوان مثال: دیه قتل غیر عمد. اگر بخواهیم تقابل این دو یعنی«ارش» و «دیه»را از یکدیگر بسنجیم، در عمل کار بر ارش وسیع تر از «دیه» است.
دیه برای اعضای خاصی از بدن مانند دست، پا، دندان، استخوان ها، بعضی جراحات وارده به سر و صورت و… تعیین شده است، در حالی که صدمات وارده به بدن اشخاص عمدی و غیر عمدی آن قدر متنوع است که ناگزیر باید «ارش» تعیین شود یک سری از جراحات و صدمات که «ارش» به آن تعلق می گیرد در خود قانون مجازات اسلامی معین شده است.
