در این نوشتار قصد داریم در رابطه با یک مفهوم حقوقی به نام اعتبار امر مختومه سخن گوییم. مفهومی که شاید برایتان جالب باشد که در بسیاری از پرونده های مطروحه در محاکم قضایی نقش دارد و اکثریت پیش آمده که از دست یک نفر به یک علت شکایت نموده اید ولی وقتی رای مورد نظر را نگرفته اید، در طرح مجدد دعوا به این مفهوم برخورد نموده اید.
چنانچه در خصوص اعتبار امر مختوم و پرونده در جریان رسیدگی خود نیاز به کمک وکیل حقوقی دادگستری دارید، با مجموعه بنیاد وکلا در ارتباط باشید.
اعتبار امر مختوم چیست؟
در بدو امر بایستی جهت روشن شدن موضوع باید گفت موقعی که در باب یک موضوعی در دادگاه حکم صادر می‌شود، به این معنی است که این موضوع یک بار تشریفات رسیدگی را طی نموده است و موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفته است؛ لذا دادگاه را به خود مشغول کرده و رسیدگی مجدد به این موضوع نوعی اطاله وقت برای دادگاه محسوب می شود.
اصل بر این است وقتی که به موضوعی در محکمه رسیدگی می شود، تمام جهات در نظر گرفته می شود و همچنین موضوع مربوطه بدون کم و کاست مورد بررسی قرار گرفته است و رایی که از جانب قاضی صادر شده با تحقیق و بررسی همه جانبه همراه بوده است؛ به همین خاطر رسیدگی مجدد ضروری نیست.
در بند ۶ ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی نیز قانونگذار به این مطلب اشاره کرده است، چنانچه دعوی مطرح شده سابقا بین همان اشخاص یا اشخاصی که اصحاب دعوی قایم مقام آنان هستند، رسیدگی شده و نسبت به آن حکم قطعی صادر شده باشد، از حکم این بند از ماده ۸۴ برای تحقق مفهوم اعتبار امر مختوم مستفاد می شود که می توان به شرح زیر مورد توجه قرار داد.
در مجموعه بنیاد وکلا علاوه بر امکان مراجعه حضوری و سنتی به دفتر وکیل امکان برقراری تماس با وکیل تلفنی با بازه‌های زمان مختلف نیز وجود دارد تا در وقت شما صرفه‌جویی شود.
همچنین وکیل آنلاین خدمت دیگری است که با هزینه کمتر برای کمک به شما در پروسه دادرسی فراهم شده است.
شرط مربوط به وحدت اصحاب دعوا
منظور از اصحاب دعوا در واقع همان دو طرف دعوا می باشند که در دادرسی دخالت مستقیم داشته اند اما الزاما وحدت اصحاب دعوا زمانی معنا پیدا می کند که طرفین دعوا خود در دادرسی شرکت داشته باشند؛ چراکه قایم مقام آن‌ها نیز می توانند، بمانند، طرفین دعوا دخالت نمایند به این اعتبار که در دعای مدنی در صورت فوت یکی دعوا به طرفیت قایم مقام آن‌ها ادامه دارد.
از این شرط وحدت اصحاب دعوا نباید نتیجه گرفته شود که الزاما با تغییر طرفین دعوا قاعده اعتبار امر مختوم مصداق پیدا نمی کند.
شرط مربوط به وحدت سبب
سبب یعنی جهتی که در امور حقوقی شخص بخاطر ان طرف دعوا قرار می گیرد یا علتی که در امور کیفری بخاطر ان امر تحت تعقیب قرار می گیرد؛مثلا شخصی به اتهام یک جرم تخریب تحت پیگرد قرار می گیرد و به اعتبار نداشتن سوءنیت تبرئه می گردد و امکان تعقیب او نیست اما این بدان معنی نیست که نتوان از لحاظ حقوقی مثل جبران خسارت بر نیاید.
شرط مربوط به وحدت موضوع
اثر اعتبار امر مختومه منع تجدید رسیدگی است و نمی توان فردی را که به اتهامی تعقیب و رای درخصوص آن فرد صادر شده، بنوعی بدلیل عدم کفایت دلیل یا گذشت شاکی از اتهام وارده مبری گردیده است، مجددا به همان اتهام تحت تعقیب قرارداد.
فرض کنید مالی تخریب شده است، هرگونه تصمیم قطعی در مورد آن از طرف مرجع قضایی باعث اعتبار امر مختومه می گردد.
بطور کلی باید نتیجه گرفت که هرگونه اظهار نظری قطعی در مورد متهم اعم از اینکه در قالب حکم یا قرار باشد، اعتبار امر مختومه خواهد داشت و نمی توان مجدد به همان اتهام آن شخص را مورد تعقیب قرار داد. با این حال اگر شرایط مزبور فراهم نباشد، امکان تعقیب مجدد وجود خواهد داشت.
در صورت نیاز به دریافت اطلاعات تکمیلی از مشاوره حقوقی با متخصصین در بنیاد وکلا بهره‌مند شوید.
