یکی از موضوعات مهمی که قانونگذار در ارتباط با انحلال ازدواج مقرر نموده است، لزوم نگهداشتن عده برای زن در صورت جدایی زوجین مانند عده بذل مدت و انقضای مدت است.
لزوم این امر که ناشی از احکام فقهی است، تنها مربوط به عقد دائم نیست؛ بلکه در عقد موقت نیز زن باید عده نگه دارد؛ از جمله روش های انحلال نکاح عقد موقت، بذل مدت و همچنین انقضای مدت است که قانونگذار در ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی به آن اشاره نموده است.
به همین دلیل، در این مقاله عده بذل مدت و عده انقضای مدت را مورد بررسی قرار می دهیم. البته شما میتوانید در این راستا از کمک وکیل خانواده نیز کمک بگیرید.
متخصصین حقوقی امور خانواده در قالب مشاوره حقوقی آنلاین و حضوری و تلفنی آماده راهنمایی شما میباشند.
عده بذل مدت
بذل مدت به عنوان یکی از روش های انحلال عقد موقت به این معنا است که مرد، مدتی را که از عقد موقت باقی مانده است را به زن بخشیده یا در اصطلاح حقوقی آن را بذل نماید.
به محض انجام این کار، زن از قید زوجیت مرد آزاد می شود، اما این مطلب سبب می شود که زن از همان تاریخ، عده نگه دارد تا بتواند بعد از آن در صورت تمایل با مرد دیگری ازدواج کند.
مطابق ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی، عده بذل مدت در مورد نکاح منقطع یا همان عقد موقت دو طُهر است؛ مگر اینکه زن به اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت مدت عده ۴۵ روز است.
بنابراین، زن موظف است بعد از بذل مدت، به مدت گذشت دو بار از عادت زنانگی و پاک شدن از آن عده نگه دارد. در مورد زنانی هم که با توجه به سن شان باید عادت زنانگی داشته باشند، اما ندارند، باید ۴۵ روز عده بذل مدت نگه دارند.
عده انقضای مهلت
در صورتی هم که عقد موقت مدت زمانش تمام بشود نیز زن باید عده نگه دارد که این مدت مانند مدت زمان عده بذل مدت است.
یعنی در این مورد نیز زن موظف است به میزان دو طُهر عده نگه دارد و در صورتی هم که با توجه به سن باید عادت زنانگی داشته باشد اما ندارد، همان ۴۵ روز زمان عده انقضای مهلت است.
همچنین، در عقد موقت، اگر زن باردار باشد، باید تا پایان زایمان عده نگاه دارد و در صورتی هم که شوهر فوت کند، باید عده وفات شوهر که چهار ماه و ده روز است را نگاه دارد.
نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که ازدواج پیش از تمام شدن عده، مجاز نیست و حکم ازدواج با زن شوهردار را خواهد داشت؛ بنابراین، در صورتی که زن بخواهد با مرد دیگری ازدواج کند باید تا پایان مهلت عده صبر کند.
اما سوال مهمی که در جلسات مشاوره حقوقی مطرح می شود این است که در صورتی که زن یائسه باشد یا نزدیکی رخ نداده باشد، زن برای انقضا یا بذل مدت عقد موقتش چقدر باید عده نگه دارد؟
پاسخ آن است که در مورد زن یائسه و زنی که پیش از نزدیکی، نکاح موقتش به پایان می رسد یا مرد مدت زمان باقی مانده را به او می بخشد، مانند عقد دائم نیازی به نگه داشتن عده نیست.
برای گفتگوی مستقیم با وکیل تلفنی همین حالا رزرو وقت نمایید.