معمولا سایتهای اینترنتی و برخی از اینفلوئنسرهای اینستاگرام که در حوزه قمار فعالیت میکنند، با انتخاب واژگانی خاص به نوعی اقدام مجرمانه خود را پوشش میدهند.
آنها بهجای واژه شرطبندی از کلیدواژه «پیشبینی» و از نام «جایزه» بهعنوان مبلغی که قمارگونه به افراد برنده پرداخت میشود استفاده میکنند، اما به معنای واقعی کلمه این واژگان در اصل و ماهیت این فعالیت مجرمانه تغییری حاصل نمیکند.
بیتردید پیشرفتهای فضای مجازی هم مجال بیشتری برای جولان گردانندگان این سایتها داده است.
این داستان با آدرس لینک در قسمت بیو آغاز شده و به دنیای شرطبندی سوق داده میشود. سایتهای شرطبندی در تمام دنیا کاربران خاص به خود را دارد، اما در کشور ما کاملا غیرقانونی، خلاف شرع و عرف است و به همین علت هیچ گونه نظارتی بر کارکرد این گونه سایتها و کاربران آن انجام نمیشود.
حدود ۴،۵ سال است این نوع سایتها در کشور ترکیه، ارمنستان و حتی داخل کشور توسط کاربران ایرانی رواج پیدا کرده است.
آنها با شعار سرمایهگذاری خاص، جذاب و سود استثنایی افراد را دعوت میکنند و برایشان نمونهای جعلی از زندگی آرمانی میسازند که میتوانند یک شبه ره صد ساله را طی کنند که متاسفانه هر لحظه مانند قارچ سمی در حال تکثیر هستند.
تمام این افراد به ظاهر صاحب پنل شخصی خود برای شرطبندی یا قمار هستند، در حالی که خود کارمند یک نفر میباشند سایتها توسط مدیر با هدف فروش ابتذال به کاربران ایرانی در حال فعالیت هستند.
در چند سال اخیر درباره سایتهای شرط بندی ایرانی بسیار شنیدهایم؛ از جابهجایی مبالغ میلیاردی و ردپای پولشویی در این سایتها گرفته تا جنجال "شاخهای مجازی" به هیئت "مبلغان" سایتهای شرطبندی.
هرچند براساس قوانین ایران "قمار" به هر نحوی جرم تلقی میشود و مطابق قانون باید با همه افرادی که به نحوی در شکلگیری و ایجاد شرایط قمار دخیل هستند برخورد قضائی صورت گیرد، اما گویی بازار سایتهای شرط بندی فارسی زبان هر روز پر رونقتر از قبل میشود، اما سازوکار سایتهای شرط بندی چیست و چرا مقامات ایران با فعالیت این سایتها مخالفاند؟
شیوه فعالیت قمارخانههای مجازی به این شکل است که در گامهای اولیه با پرداخت مبالغی بهعنوان جوایز به افراد برنده، اعتماد آنها را جلب و درنهایت بعد از اعتمادسازی کاذب در شرایطی که مبالغ جوایز کلانتر و هر چه بیشتر میشود، نه از گردانندگان آنها خبری میشود و نه از جوایزی که قرار بوده بهعنوان دستخوش پیشبینیهای صحیح به برندگان تعلق گیرد و این وضعیت نگرانکننده در شرایطی که کشور در چنگال ویروسی منحوس گرفتار است، میتواند بیشازپیش کسانی را که به این عرصه واردشدهاند در تنگنای مالی قرار دهد.
اغوای همیشه پهن کازینوهای یک روزه
در روزگاری که برای بسیاری از مردم تامین سادهترین مایحتاج روزانه سختترین کار ممکن شده است، رفتن پای میز قمار مجازی و یا وارد شدن به گود شرطبندی کار بسیار آسانیست؛ کافیست مبلغی حدود ۲۰ هزار تومان پرداخت کنید و فرمهای شناسایی را پر کنید و به همراه مشخصات بانکی و شماره کارت ملی خود برای سایت مورد نظر ارسال کنید، پس از اینکه هویت شما تایید شد، وارد بازی میشوید.
از آنجا که قوانین جمهوری اسلامی ایران اجازه فعالیت این سایتهای شرطبندی را نمیدهد، دامنه بیشتر این سایتها از کشورهای همسایه ایران مانند ترکیه و ارمنستان اداره میشوند. تا به امروز هیچ آمار رسمی از تعداد این سایتهای شرطبندی اعلام نشده است اما بر اساس برخی گمانهزنیها بالغ بر ۳۰۰ سایت شرطبندی فارسیزبان فعالیت میکنند.
سایتهای شرطبندی ۲۴ساعته شبانهروز "آنلاین" هستند و به اصطلاح از کاربران خود پشتیبانی میکنند.
نشان اینترنتی این سایتهای بیستوچهار ساعته ساخته میشوند و در بسیاری از موارد به فاصله چند روز قبل از مسدود شدن در شبکه اینترنت ایران از دسترس خارج میشوند و دوباره با دامنه جدیدی متولد میشوند.
هرچند که این سایتها با عنوان "سایتهای شرطبندی" شناخته میشوند اما فعالیت آنها تنها محدود به شرطبندی مسابقات ورزشی و یا رویدادهای دیگر نیست.
"قمار مجازی" هم یکی از مهمترین بخشهای فعالیت این سایتهاست.
آنها در واقع برای بسیاری از ایرانیان تجربه "کازینو" رفتن را از پشت کامپیوترهایشان فراهم میکنند.
هنگام برگزاری مسابقات مهم ورزشی مثل جامجهانی فوتبال یا جام قهرمانی باشگاههای اروپا و یا رویدادهای ورزشی که علاقهمندان بیشتری دارد، تعداد کاربران این سایتها به شکل قابل توجهی بالا میرود و درواقع گروه بیشتری خود را در معرض "ریسک" شرطبندی قرار میدهند.
اما تعطیلی مسابقات ورزشی الزاما به معنای کساد شدن بازار شرطبندی نیست.
گویی برای "شیفتگان شرط بندی" هر موضوعی میتواند بهانه شرطبندی باشد؛ از انتخابات آمریکا گرفته تا تعیین روز برخورد شهاب سنگ به کره زمین!
هموار کردن راه "پولشویی" و حسابهای اجارهای
سازوکار مالی سایتهای شرطبندی به سادگی عضویت در آنها نیست.
هرچند که کاربران باید مشخصات حقیقی خود را به همراه اطلاعات بانکیشان به سایت مربوطه اعلام کنند اما باید به شماره حسابی پول – در داخل ایران – واریز کنند که قرار است چند روز بعد مسدود شود.
شماره حسابهایی که مدیران سایتهای شرطبندی از برخی افراد در داخل ایران "اجاره" میکنند تا مبادلات مالی خود با کاربران را از آن طریق انجام دهند و در فرصت زمان بسیار کوتاهی پولهای پرداختی کاربران را از این حسابهای "اجارهای" به حسابهایی "امن" منتقل کنند.
افرادی که شماره حسابشان را اجاره میدهند درصدی از گردش مالی حساب را به عنوان اجاره دریافت میکنند.
از سوی دیگر برخی سایتهای شرطبندی، به اسم فروشگاه اینترنتی در حوزههای اقتصادی، درخواست ایجاد درگاه پرداخت آنلاین ارائه میدهند و سپس با غیر فعالکردن فروشگاه خود، "آی پی" درگاه الکترونیک بانکی خود را برای مبادلات مالی سایتهای شرطبندی استفاده میکنند.
برخی گزارشهای غیررسمی از حجم گردش مالی روزانه بیش از "یک میلیارد تومان" در سایتهای شرطبندی حکایت دارد و از سوی دیگر بسیاری از مبادلات مالی در این سایتها از طریق "ارز دیجیتال" انجام میشود.
از طرفی، مقامات کشور میگویند این سایتهای شرطبندی در واقع بخشی از بازی پولشوییست؛ سازوکار تبادلات مالی در این سایتها و استفاده از همین شیوه حسابهای اجارهای بستر مناسبیست برای "شسته"شدن پولهایی که در شرایط عادی نمیتوانند به آسانی جابهجا شوند.
بیشتر این سایتها اقداماتی که انجام میدهند، خارج از بحث شرطبندی میتواند، شامل جرائم دیگری مانند پولشویی شود و بسیاری از افراد در این حوزه برای پولشویی وارد میشوند.
سرعت بالای جابهجایی پول در این سازوکار "بهشتی" برای پولشوییست و شرایط سخت اقتصادی بسیاری از مردم هم ناچار به همکاری با این سایتها هستند.
چه به عنوان کارمندانی که باید مدام مشغول باشند و کار مبادلات مالی را مدیریت کنند و چه کسانی که شماره حسابهای خود را اجاره میدهند.
تبلیغ شرط بندی؛ از ''خواننده'' تا فوتبالیست سابق
چند مدت است که حاشیههای مبلغان سایتهای شرطبندی بر تمام گوشههای ماجرای این سایتها سایه انداخته است؛ "پ /م" یکی از چهرههای مشهور میان کاربران اینستاگرام ایران است.
"پ/م" در کنار برخی دیگر از چهرههایی که به عنوان "شاخهای مجازی" شناخته میشوند، بیپرده هوادارانشان را به عضویت در سایتهای شرطبندی تشویق میکنند و با نمایش زندگی "لاکچری" خود تخیل پیمودن یکشبه ره صدساله را نزد آنها که پای میز قمار نشستهاند، مجسم میکنند.
او به صراحت میگوید که هزینه زندگی "رویایی" خود را از سایتهای شرط بندی به دست میآورد.
اخیرا گزارشهایی از دستگیر شدن وی در اسپانیا در ارتباط با اتهامات مالی منتشر شده است.
دامنه این مبلغان از خواننده گرفته تا فوتبالیست و بازیگر پیشین سریالهای تلویزیون ایران وسیع است. هرکس که به هر بهانهای هواداران بیشتری در فضای مجازی داشته باشد، گزینه مناسب برای تبلیغ سایتهای شرطبندی است.
اخیرا "پ/ص" بازیکن سابق یکی از تیم های فوتبال و تیم ملی فوتبال ایران که در رسانههای ایران "آینده ورزشی درخشانی" برایش پیش بینی میشد، پس از انتقال به یک تیم درجه چندمی فوتبال ترکیه و انجام چند بازی برای آن تیم "بیخیال" فوتبال و آینده ورزشی درخشان شد و رسما اعلام کرد که یک سایت شرطبندی راه اندازی کرده است و "در این حرفه ادامه فعالیت خواهد داد".
او در اینستاگرام خود، به هوادارانش اطمینان میدهد که مدیریت یک سایت شرط بندی را به عهده دارد و از مخاطبانش میخواهد "با خیال راحت" ثبت نام و شرط بندی کنند.
شمار "شاخهای اینستاگرام" که به نحوی با سایتهای شرطبندی مرتبط هستند محدود به یکی دو اسم نیست.
این افراد شبانهروز در حال نمایش سبک زندگی "ویژه" خود هستند که به ظاهر از همین مسیر شرطبندی به دست آمده است.
از هر فرصتی برای دیده شدن در فضای مجازی بهره میگیرند؛ چه "لایو" اینستاگرام با "ت" باشد و چه راه انداختن دعواهای مجازی و سر شاخ شدن با یک "شاخ مجازی" دیگر.
تلقین مدام "یکشبه پولدار شدن" و شبیه "شاخهای اینستاگرام" زندگی کردن، در شرایطی که ایران درگیری یک بحران اقتصادی است، میتواند برای مخاطباتی که دچار مشکلات مالی هستند، وسوسه برانگیز باشد.
از سوی دیگر سازوکارهای پنهانی این سایتها اصولا امکان پیگیریهای حقوقی را در صورت تخلف سایت شرطبندی ناممکن کرده است و این میتواند به کاربران، آسیبهای جدی اقتصادی و حقوقی وارد کند.
براساس قوانین کشور "قمار" به هر نحوی "جرم" تلقی شده و مطابق قانون باید با همه افرادی که به نحوی در شکلگیری و ایجاد شرایط قمار دخیل هستند برخورد قضائی صورت گیرد.
هر از چندی خبری از برخوردهای پلیسی و قضایی با افرادی که به هر شکل در سایتهای شرطبندی فعالیت میکنند به گوش میرسد.
در چند ماهی که از سال ۱۳۹۹ میگذرد خبرهایی درباره دستگیری افراد مرتبط با سایتهای شرطبندی در گوشه و کنار ایران به گوش رسید.
یکی از معروفترین اتهامهای مرتبط با سایتهای شرطبندی در ایران با نام یکی از دروازهبان نامآشنای فوتبال گره خورده است.
او متهم شده بود که به دلیل ارتباط با یک سایت شرط بندی، گل خورده است، البته در نهایت بعد از ماهها رسیدگی قضایی از این اتهام تبرئه شد.
جدا از برخوردهای پلیسی و قضایی با برخی افراد، آنطور که مقامات ایران گفتهاند، ردگیری بسیاری از افراد که سازوکار این سایتها را مدیریت میکنند و نقش اساسی در سرپا نگه داشتن ۲۴ ساعته سایت و مدیریت مبادلات مالی مجموعه دارند، از طریق سیستم بانکی چندان کار آسانی نیست.
شیوهها و شگردهای مختلف سایتهای شرطبندی در تغییر شماره حسابهای بانکی و انجام مبادلات مالی در پوشش فروشگاههای اینترنتی کار ردگیری را برای مقامات پلیس جرایم اینترنتی سخت کرده است.
برخی از مسئولان هم میگویند که برخورد با این پدیده با توجه به ماهیت فضای مجازی نیاز به بازنگری در برخی قوانین و تعیین تکلیف مراجع رسیدگیکننده دارد.
در حال حاضر "کمیته تعیین مصادیق مجرمانه رایانهای" نهاد اصلی تصمیمگیری در این رابطه است.
گسترش روز افزون نفوذ فضای مجازی در زندگی امروزی و اقبال مخاطبان به شبکههای اجتماعی سبب شده تا طراحان و گردانندگان سایتهای شرط بندی در لایههای پنهان از این فرصت بهره برده و با تبلیغات فراوان به دنبال ترغیب جوانان برای شرط بندی به طرق مختلف باشند.
به همین دلیل بیشتر گردانندگان این سایتها که عمدتا زیر زمینی فعالیت دارند، پس از جلب توجه و تطمیع طعمههای خود، فضا را به نحوی مدیریت میکنند که فرد در شروع قمار برای دو تا سه بار برنده شود و در نهایت پس از اینکه اطمینان او جلب کردند کل سرمایه او را با ترفندهایی خالی میکنند، غافل از اینکه فعالیت بیشتر در سایتهای قمار و شرط بندی منجر به فرو رفتن بیشتر در مرداب این سایتها میشود.
قمارها در جاهای مختلف انجام میشود: گروههای تلگرامی؛ به نوعی مانند گلدکوئیست عمل میکنند و بابت زیرمجموعههایی که اضافه میشود، حق کمیسیون دریافت میکنند.
تلقین مدام "یکشبه پولدار شدن" و شبیه "شاخهای اینستاگرام" زندگی کردن، در شرایطی که ایران درگیری یک بحران اقتصادی است، میتواند برای مخاطباتی که دچار مشکلات مالی هستند، وسوسه برانگیز باشد. از سوی دیگر سازوکارهای پنهانی این سایتها اصولا امکان پیگیریهای حقوقی را در صورت تخلف سایت شرطبندی ناممکن کرده است و این میتواند به کاربران، آسیبهای جدی اقتصادی و حقوقی وارد نماید.