مفهوم نمایندگی حقوقی چیست؟

یکی از مفاهیم مهمی که در قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص نحوه تنظیم دادخواست اهمیت می یابد، مفهوم نمایندگی حقوقی و شناخت انواع آن است.

همانطور که واضح است، بعضی اوقات ممکن است است که شخص نتواند یا نخواهد به شخصه در دادگاه حضور یابد و در جریان فرایند رسیدگی به دعوا قرار بگیرد؛ به همین دلیل، قواعد مربوط به نمایندگی به شخص این کمک را می کند که دیگری از طرف او این کار را انجام بدهد.

به عنوان مثال شخص صغیر یا مجنون نمی تواند در دادگاه اقامه دعوا کند بلکه پدر، جد پدری و یا قیم او  باید به نمایندگی از طرف وی عمل کنند یا در مواقعی که شخص به موجب عقد وکالت، به دیگری برای اقامه دعوا از طرف خود وکالت می دهد.

بنابراین، در این مقاله از بنیاد وکلا به بیان مفهوم نمایندگی حقوقی و انواع نمایندگی حقوقی خواهیم پرداخت. در این راستا اگر نیاز به مشاوره حقوقی دارید با ما در ارتباط باشید.

مفهوم نمایندگی حقوقی

نمایندگی یک مفهوم حقوقی است که بر مبنای آن، شخص اقدام به انجام عملی حقوقی به نام شخص دیگر، به حساب او و به منظور تأمین اهداف او می نماید؛ مانند وکیل که نماینده موکل است.

بنابراین، میان مفهوم نمایندگی و مفهوم قائم مقامی تفاوت وجود دارد؛ چرا که قائم مقام شخصی است که به جانشینی دیگری دارای حقوق و تکالیف او می شود.

اطلاع از نمایندگی و انواع آن از آن جهت لازم و ضروری است که در مواقعی که شخصی به نمایندگی از دیگری در دادگاه اقامه دعوا می کند، دادگاه بایستی نمایندگی یا سمت او را احراز نماید.

به عنوان مثال، در صورتی که نماینده وکیل دادگستری است، بایستی مدرکی که وکالت وی از جانب موکل را اثبات می کند (وکالتنامه) را به دادگاه ارائه کند، در غیر این صورت، دادگاه دعوای اقامه شده را به علت عدم احراز سمت، رد می کند.

برای انتخاب نماینده حقوقی بهتر است ابتدا مشاوره حقوقی تلفنی دریافت نمایید.

انواع نمایندگی حقوقی

نمایندگی حقوقی را می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد که هر کدام از آن‌ها احکام و ویژگی های خاص خود را دارند:

نمایندگی قانونی

نمایندگی قانونی نوعی از نمایندگی است که در قانون به طور مشخص پیش بینی شده است.

بنابراین، اراده هیچ یک از دو طرف در آن تاثیری ندارد؛ مانند نمایندگی پدر و جد پدری از فرزند که در قانون مدنی تحت عنوان ولایت قهری شناخته می شود؛ لذا در صورتی که شخصی به واسطه نمایندگی قانونی از اصیل اقامه دعوا کند، می بایست با ارائه دلایل لازم، سمت خود را اثبات کند.

در مورد ولی قهری ارائه شناسنامه کافی است.

علاوه بر ولایت قهری، نمایندگی وزرا و رؤسای سازمان ها، موسسات و نهادهای انقلابی و غیره را نوعی نمایندگی قانونی دانست.

نمایندگی قضایی

نمایندگی قضایی در صورتی است که نمایندگی نماینده به موجب رای دادگاه تعیین شده باشد؛ مانند نمایندگی قیم از صغیر و مجنون و همچنین امین غایب مفقود الاثر که در قانون امور حسبی پیش بینی شده است.

نمایندگی قراردادی

نمایندگی قراردادی نمایندگی است که به موجب قرارداد میان طرفین شکل می گیرد و انواع آن شامل نمایندگی وکیل دادگستری، مشاوران پروانه دار و نمایندگان حقوقی وزارتخانه ها و غیره دانست.

برای دریافت اطلاعات بیشتر به صفحه اصلی وبسایت بنیاد وکلا مراجعه نموده و با وکیل آنلاین رزرو وقت نمایید.